Veendokters: het medicijn tegen oplopend tekort huisartsen?

Praktijkmanager Jeanet Scheper bij de 'tiny practice' van de Veendokters. Foto: ZO!34/Rien Kort

Begin 2020 startte digitale huisartsenpraktijk Veendokters in Barger-Compascuum. Het concept biedt mogelijk kansen om mede het dreigende tekort aan huisartsen in (Zuidoost-) Drenthe op te vangen. Is die missie geslaagd? Volgens praktijkmanager Jeanet Scheper zijn er zeker successen geboekt, maar is er nog genoeg werk aan de winkel.

In september 2019 ging huisarts Dit van der Wal in Barger-Compascuum met pensioen. Al twee jaar lang had zij tevergeefs uitgekeken naar een vervanger. Een opvolger bleek moeilijk te strikken. Ongeveer 1650 patiënten dreigden zonder dokter te komen te zitten.

Huisartsenzorg Drenthe en verzekeraar Zilveren Kruis sloegen vervolgens de handen ineen voor het non-profit project Veendokters. Dit behelst een mini-praktijk van nog geen 50 vierkante meter met een minimum aan personeel in het dorpshart. Het contact tussen arts en patiënt loopt zoveel mogelijk rechtstreeks via telefoon of digitaal. Een afspraak kan worden ingepland via website of een telefonisch terugbelsysteem.

Dankzij deze efficiënte inrichting van de praktijk, kan een arts zich volledig concentreren op zijn kerntaak: gezondheidszorg.

Rompslomp

Volgens Scheper sluit het concept aan op hoe een groeiende groep vooral jonge dokters aan de slag willen. “Velen geven de voorkeur aan een kleine praktijk met weinig personeel en de bijbehorende financieel-administratieve rompslomp”, aldus Scheper. “Ze zijn dokter geworden om mensen te helpen, niet om de personeelsmanager uit te hangen.”

Om die reden zijn er ook meer waarnemende dan praktijkhoudende huisartsen in Drenthe. Inzet is om artsen te overtuigen van dit concept en dit als basis te gebruiken voor een eigen praktijk.

Handschoen oppakken

Bij Veendokters kunnen artsen als waarnemer een teen in het water steken, aldus Scheper “Kijken of er een klik is met de omgeving en de bevolking. Daarbij hopen we iemand te vinden die zich definitief in Barger-Compascuum wil vestigen.” Sinds de opening van Veendokters in het voorjaar van 2020 passeerden aardig wat waarnemende artsen de revue. Niemand pakte de handschoen in het veendorp, wat niet wil zeggen dat de praktijk de plank mis slaat.

In dezelfde geest

Integendeel, aldus Scheper. “Een aantal artsen heeft het besluit genomen om elders een praktijk in deze geest op te richten.” In Nieuw-Weerdinge heeft Marlies Zandwijk, waarnemer van het eerste uur, met het digitale concept een praktijk in Nieuw-Weerdinge overgenomen.

Twee andere tijdelijke krachten beginnen er eentje bij Assen en op een nog nader te bepalen plek in Zuidoost-Drenthe. Onder de vele tijdelijke krachten zaten er ook bij die geen heil zagen in Drenthe als vestigingslocatie.

Dorp blijft voorzien van zorg

Scheper: “Aan de andere kant hebben we tot nu toe voldoende dokters weten aan te trekken om deze praktijk in de benen te houden. We zijn nog geen dag dicht geweest.” Al is Veendokters dus als aanloop naar een vaste praktijk, het zorgt er voor nu voor dat het dorp voorzien blijft van huisartsenzorg.

In de tussentijd hoopt Scheper het aantal nieuwe praktijkhoudende artsen in de regio te laten stijgen. “Of ze zich nu hier, in de omgeving of elders in Drenthe vestigen: met elke vaste dokter zijn we blij.”

‘Antwoord bestaat eigenlijk niet’

Het Veendoktersproject is niet het, maar een antwoord op het oplopende personeelstekort binnen de huisartsenzorg, aldus Jan van Loenen van Zorgbelang Drenthe. “Het antwoord bestaat eigenlijk niet”, verduidelijkt hij. Maar dat er innovatie noodzakelijk is, staat volgens hem als een paal boven water.

In Drenthe springt vooral het zuidoosten er uit als het aankomt op een tekort aan opvolgers voor stoppende huisartsen. “Inwoners bezoeker gemiddeld 30 tot 35 procent vaker de huisarts dan het landelijk gemiddelde. In dit gebied komen veel hart- en vaatziekten, longaandoeningen, diabetes, overgewicht en mogelijk middelengebruik voor. Vaak is dit gekoppeld aan leefstijl. Niet elke arts ziet het als een uitdaging om hier dagelijks mee in de praktijk te worden geconfronteerd.”

Ook wordt het zuidoosten niet beschouwd als het meest aantrekkelijke vestigingsplek. “Het komt allemaal neer op een kwestie van smaak, maar het is een hardnekkig probleem.” Zorgbelang Drenthe heeft jaren geleden al gezocht naar oplossingen, zoals proefwonen en proefwerken. “Niets sloeg echt aan.”

In organisatorische oplossingen (het aanstellen van een praktijkondersteuner) en technologie (beeldbellen) ziet hij in dat geval kansen weggelegd. “Op dat vlak valt er zeker nog wat te winnen in de komende jaren.”