Elke woensdagavond om 21.40 uur leest Gert-Jan in het programma De Avond Van de column Lieve Isabel voor. Deze wordt iedere week geschreven door zijn moeder, die schrijft onder de naam Mamalie.

Lieve Isabel

De wereld is razend, zei mijn moeder vaak. Ik begreep dat niet goed. Toch is die uitspraak altijd blijven hangen. Nu weet ik: als de wereld toen razend was, is ´ie nou razender. Heel veel razender.

Eén van de verdrietigste dagen in moeders’ leven was de emigratie van haar lievelingsbroer, vlak na de oorlog. Hij ging met vrouw en kind naar Amerika.

Met familie van weerskanten brachten ze het gezinnetje in een bus naar de boot in Rotterdam. Er heerste een akelige stemming in de bus. Je bracht ze weg en zou ze nóóit weer zien. Ik heb de hele weg gehuild, zei mama, en ik was niet de enige. De schoonmoeder van broer beweerde luid snikkend dat deze busreis geleek op een begrafenis van een levende. Daar werd het ook niet vrolijker van in die bus.

Amerika was héél ver weg. Niemand van de familie kon zich een reis daarheen permiteren. En het geëmigreerde gezin kon ook nooit terug. Ze hadden zogezegd alle schepen achter zich verbrand. Het was een reis van ruim 3 maanden. Eerst per boot en toen dwars door Amerika met de trein. De brieven die ze naderhand elkaar schreven aan beide zijden van de oceaan waren 8 weken onderweg. Telefoneren was er in die tijd niet bij.

Toen kwam de enorme ontwikkeling in economisch, financieel en technologisch opzicht. Ons land bloeide op. Wat niemand destijds kon vermoeden, werd werkelijkheid. De families vlogen - ruim 10 jaar na de emigratie – over en weer. Wat een nooit verwacht weerzien! Wat een geluk. Wat een voorspoed. Iedereen profiteerde ervan. Ook schoonmoeder ging. Opgetogen en verrukt. Maar alleen. Manlief ging niet mee: als het de bedoeling zou zijn dat de mens kon vliegen, hadden we wel vleugels gehad, meende hij.

Ik kan nergens vinden wanneer de benaming van de vliegmachine veranderde in vliegtuig. Geen machine meer, tuig werd het. Een juist gekozen term als je de tegenwoordige opvattingen over vliegen hoort. Vliegen is zo niet meer 2020. Vliegen is fout. Wat iedereen toen zag als een grote stap voorwaarts en een enorme zegen, is nu een heikel onderwerp van de milieudiscussie. Na 70 jaar vliegen en de hele wereld aan je voeten, moet je je nu verontschuldigen als je een vliegreis boekt.

Dus hierbij alvast: sorry. Sorry Isabel. Ik boekte een reisje naar New York. In mei a.s. gaan we. Mijn man en ik. Ik heb er heel veel zin in. Toch even googelen hoe dat nou zit met die CO2 uitstoot. Ik lees dat je per vliegreis naar New York 950 kilo CO2 verbruikt. Per persoon. Ter vergelijking: een gemiddeld huishouden stoot jaarlijks zo’n 23.000 kilo CO2 uit. Verder in het onderzoek oppert de milieudeskundige dat we moeten gaan denken aan synthetische brandstoffen.

Nou meneer de deskundige, ik beloof de hele vliegreis te denken aan synthetische brandstoffen. De wereld is razend, zei mama. Ik hoop dat het meevalt.

De groeten.