Rik Klaucke is directeur van het Stedelijk Museum in Coevorden. In de column 'De blik van Rik' geeft hij een kijkje in het reilen en zeilen van zijn werk in het museum.

Coevorden is in de loop der jaren enorm veranderd. Eens was het de poort tot het Noorden en de modernste vestingstad van Europa. Voorbeeld voor vele internationale vestingsteden. Maar met het minder worden van de noodzaak om zich te moeten kunnen verdedigen tegen externe aanvallers verdween ook de noodzaak om een vestingstad te blijven. Een aantal andere plaatsen in Nederland en het buitenland met hetzelfde stadskarakter behielden hun karakteristieke vorm, maar Coevorden koos ervoor om het militaire bolwerk te ontmantelen. Eeuwig zonde krijg ik nu nog regelmatig te horen van toeristen, bewoners en bezoekers aan het Stedelijk Museum Coevorden.

Vaak is het pas achteraf zichtbaar hoe het was, hoe het ging veranderen en hoe het is geworden. Als je er midden zit dan is het moeilijk om er van een afstandje naar te kijken. En veranderingen gaan soms snel en soms langzaam. Ook bij het Stedelijk Museum worden we daar mee geconfronteerd. De afgelopen maand kregen wij een collectie ansichtkaarten aangeboden van iemand wiens vader was overleden en uitdrukkelijk had gezegd dat deze collectie ansichtkaarten naar het Stedelijk Museum in Coevorden moesten gaan. Deze meneer Grauss was in 1966 getrouwd in Coevorden, had er enkele jaren gewoond en had daarom een binding met de vestingstad. Zijn zoon kon zich nog herinneren dat hij en zijn vader en moeder tot in de jaren tachtig op bezoek gingen bij zijn oma in Coevorden. Nu woonde hij in Zutphen en stuurde de doos met ansichtkaarten naar mij op. En op een dinsdag was het zover. Er stond een goed ingepakte schoenendoos op mijn bureau.

Misschien kent u die spanning wel van vroeger bij het openmaken van een pakje voetbal-, Donald Duck- of ander soort stickers van het merk Panini. Je wist niet wat er precies inzat en moest het voorzichtig openmaken om de stickers niet de beschadigen. Een beetje hetzelfde als bij een verrassingsei. Al was het daarbij vooral wél de bedoeling om de buitenkant kapot te maken om bij de ‘schat’ te komen. Maar goed, er stond dus een goed verpakte schoenendoos voor mijn neus. Voorzichtig met een schaar maakte ik de doos open en in de doos lagen keurige stapeltjes met ansichtkaarten in een plastic mapje. Mijn eerste reactie was net als vroeger bij de voetbalplaatjes als er een zeldzaam plaatje in een zakje zat. Wauw!!

Rond de 500 ansichtkaarten met allemaal Coevorden als onderwerp. Het Van Heutszpark, Het Arsenaal, de Markt, de Friesestraat, de Bentheimerstraat, allemaal komen ze voorbij. En ook nog eens uitgesmeerd over een periode van pakweg begin 1900 tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Een prachtig tijdsbeeld van een veranderende maatschappij, een veranderende vestingstad. Materiaal voor een nieuwe tentoonstelling. Gebouwen verdwijnen, gebouwen verschijnen. Het wordt drukker, het wordt voller. Tijden die ik niet mee heb gemaakt omdat ik nog niet was geboren. Tijden van mijn voorouders die in Coevorden woonden. Dat Coevorden zo zou veranderen, hadden zij toen ook niet kunnen denken. Omdat zij er middenin zaten. En hoe alles is veranderd? Dat zie je pas achteraf.