Stichtig RAF Monument in Nieuw-Dordrecht organiseert jaarlijks de Dodenherdenking in het dorp. Dit jaar waren we vanuit ZO!34 bij de herdenking, waar zelfs leden van The Royal British Legion aanwezig waren.

Stichting RAF Monument

De Stichting bestaat uit een kleine groep enthousiastelingen, allemaal verbonden met Nieuw-Dordrecht. Zelf kregen ze op de basisschool al het verhaal mee over de vliegers die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn neergestort in Nieuw-Dordrecht. Het raakte ze allemaal. Jaren later zitten ze zelf in het bestuur en zijn zij de mensen die de school bezoeken om de kinderen te vertellen over de geschiedenis van het dorp.

We spraken Harrie Vorsteveld, bestuurslid van de stichting. Dit jaar werd het belang van herdenken nogmaals pijnlijk duidelijk (zie video).

The Royal British Legion

Al bijna 30 jaar zijn er ook leden van The Royal British Legion aanwezig bij de herdenking in Nieuw-Dordrecht. Deze organisatie houdt zich bezig met het vertellen van de verhalen over de Britse strijders in de Tweede Wereldoorlog.

Tekst gaat verder na de foto's.

The Royal British Legion was aanwezig in Nieuw-Dordrecht. Foto: Wiebe Veenstra/ZO!34

Kennismaking

Ze leerden Nieuw-Dordrecht kennen in 1995, via David Taylor. Hij was voor het leger in Bad Drieburg in Duitsland. Tijdens een herdenking in Engeland trof hij de weduwe van Stan Watchhorn. Watchhorn is een van de omgekomen vliegers. Ze raakten aan de praat en zo kwam Taylor erachter dat haar man begraven lag in Nieuw-Dordrecht, dichtbij de Duitse grens. Hij beloofde haar een bezoek te brengen aan het graf om er bloemen op te leggen. Toen hij bloemen kocht bij de supermarkt in Nieuw-Dordrecht, brachten zij hem in contact met Jan Masselink. Taylor zorgde ervoor dat The Royal British Legion in Hameln en Herford (Duitsland) een bezoek bracht aan Nieuw-Dordrecht. De leden van The Royal British Legion zijn sinds die tijd jaarlijks aanwezig bij de herdenking.

We spraken met Terry Salmon, voorzitter van The Royal British Legion in Herford (Duitsland). Hij komt al 29 jaar in Nieuw-Dordrecht (zie video).

Plek met een verhaal

Het eerste vliegtuig dat in de gemeente Emmen neerstortte, kwam op 20 februari 1943 terecht in Nieuw-Dordrecht. Het toenmalige College van Burgemeester en Wethouders besloot om de omgekomen vliegers te begraven op de begraafplaats in het dorp. Andere vliegers die in de maanden en jaren daarna omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog, werden ook in Nieuw-Dordrecht begraven.

Elk graf heeft een witte natuursteen, met in reliëf een embleem en een kruis. Het kruis is niet alleen een symbool van het Christendom, maar is ook een herinnering aan het offer dat de slachtoffers brachten voor onze vrijheid. Ook de pioenroos zien we vaak terug op herdenkingen van Britse oorlogsslachtoffers. En net zoals het kruis heeft ook deze bloem een symbolische betekenis. De pioenroos staat erom bekend dat ze kan groeien in barre omstandigheden. Zelfs als alles om haar heen zal sterven, kan de pioenroos nog blijven bestaan. Daarnaast heeft met name de rode pioenroos een speciale betekenis. Het rood staat symbool voor het bloed van de gevallen slachtoffers en het zwart in de roos verwijst naar rouw.

Tekst gaat verder na de foto.

Enkele grafstenen in Nieuw-Dordrecht. Op de foto is het witte kruis en de roos te zien. Foto: ZO!34/Wiebe Veenstra

RAF Monument

Er is ook een gedenksteen, het RAF Monument. Gemaakt van een zogenoemde ‘zwerfsteen’, die we door heel Drenthe zien liggen. Deze stenen of keien kwamen in de voorlaatste ijstijd, het Saalien, naar Nederland.

Ontstaan van het monument

Het monument was een initiatief van Jan Masselink. Het was zijn wens om een monument in Nieuw-Dordrecht te plaatsen, ter nagedachtenis aan de omgekomen vliegers. Toen na de Tweede Wereldoorlog de wederopbouw begon, bleek Nederland, en ook Nieuw-Dordrecht, nog niet in staat te zijn om een monument te maken. Een aantal jaren later, rond 1978, werd een commissie gevormd. Er werd door de gemeente Emmen een stuk grond beschikbaar gesteld op de begraafplaats in Nieuw-Dordrecht. De wens van Jan Masselink ging in vervulling: er kwam een monument.

Tekst gaat verder na de foto.

Er werd een commissie gevormd. Leden van de commissie (v.l.n.r.): Jan Brinks, Harry van Dijk, Ma Bults, Jan Masselink en Gerrit Wisman. Foto: website Stichting RAF Monument Nieuw-Dordrecht

Om het monument te kunnen bekostigen, bedachten ze een slim plan: mensen konden destijds een stukje van het monument kopen. Je kreeg dan een certificaat. Op deze manier konden de kosten voor het maken van het monument worden betaald én betrokken ze veel inwoners bij een bijzonder stukje geschiedenis. Op 3 mei 1980 werd het monument onthuld. Steenhouwerij Kalk in Emmen heeft de gedenksteen gemaakt.

Terugkijken

Wil je Dodenherdenking in Nieuw-Dordrecht terugkijken? Dat kan via deze link.