Het ziet er naar uit dat de katholieke Sint-Franciscuskerk in de Emmer wijk Emmerschans wordt afgestoten. Dat is althans het advies dat een onderzoekscommissie bij het parochiebestuur heeft neergelegd.

De kerk is onderdeel van de Goede Herder Parochie, die momenteel onderzoek doet naar de toekomst van het kerkelijk vastgoed. Ook voor twee andere kerken, de Pauluskerk in Emmen-Noord en de Gerardus Majellakerk in Barger-Oosterveld, is de toekomst zorgelijk.

De katholieke gemeenschappen in heel Nederland gaan de laatste jaren allemaal gebukt onder dezelfde trend: het aantal kerkbezoeken loopt terug, het ledenaantal vergrijst en vrijwilligers zijn steeds moeilijker te vinden. De parochies in Zuidoost-Drenthe zijn daarom vorig jaar door het bisdom Groningen-Leeuwarden gevraagd om het bezoek en het gebruik in kaart te brengen. Mogelijk moet er vastgoed worden herbestemd of worden afgestoten.

Op basis van dat onderzoek brengen de parochiën vervolgens een advies uit over de toekomstmogelijkheden. In Zuidoost-Drenthe bestaan er drie gemeenschappen die zich momenteel over deze vraag buigen: de Immanuelparochie (met kerken in Coevorden, Steenwijksmoer, Weiteveen, Schoonebeek en Nieuw-Schoonebeek), Maria Hertogin van Drenthe (Barger-Compascuum, Emmer-Compascuum, Klazienaveen en Zwartemeer) en de Goede Herder Parochie (met kerken in Emmen, Erica, Emmerschans en Barger-Oosterveld).

Sloop

Laatstgenoemde is het verst gevorderd met de inventarisatie. Inmiddels ligt er een advies dat donderdag besproken wordt met de leden van de kerk. De meest ingrijpende voorzet die de onderzoekscommissie doet is het mogelijke sluiten van de Sint-Franciscuskerk in Emmerschans.

Voor de locatie, de enige zonder monumentale status binnen de Goede Herder Parochie, wordt ook een aantal suggesties gedaan. Zoals zorg- en dagopvang voor jongeren of ouderen. Maar ook sloop om plaats te maken voor bijvoorbeeld een woningbouwproject.

(Tekst gaat verder onder de foto)

Bezetting

Voor een andere kerk van deze parochie, de Gerardus Majellakerk, zijn de vooruitzichten ook niet bijzonder gunstig te noemen. Vanwege de monumentale status, de aanwezigheid van een kerkhof en de Gerardusprocessie luidt het advies weliswaar om de kerk vooralsnog open te houden.

Voorwaarde is wel dat er voldoende vrijwilligers zijn. Deze kerk kampt alleen met bezettingsproblemen op meerdere fronten. Er is geen functionerende locatieraad en slechts een persoon houdt zich bezig met de gebouwen, het kerkhof en het bijbehorende bosje. Volgens de commissie moet er op korte termijn echt iets gebeuren om drastische maatregelen te voorkomen.

'Zorgelijk beeld'

De andere kerken in Emmen (Pauluskerk) en in Erica kunnen volgens de commissie gewoon openblijven. Wel worden er opnieuw suggesties gedaan voor aangrenzend vastgoed, zoals het afstoten van de pastorie (Erica) of het slopen van gebouw De Schipborg bij de Pauluskerk om meer parkeerplaatsen te creëren. Over die laatste kerk zegt de commissie dat met de huidige trends 'moet worden vastgesteld dat dit binnen een paar jaar een zeer zorgelijk beeld oplevert voor de vitaliteit van de locatie'.

'Je hoeft geen profeet te zijn'

Aankomende donderdag mogen parochianen zelf hun standpunten over de toekomst van de kerkpanden bekendmaken tijdens een adviesronde. Pastoor Peter Stiekema laat weten dat er met een kritische blik naar de gehele situatie wordt gekeken.

Over zijn eigen gevoel grijpt hij terug op een uitspraak die hij al eens eerder deed. "Je hoeft geen profeet te zijn om te weten dat je alles in stand kunt houden."

Na de adviesronde met de parochianen, buigt het parochiebestuur zich nog eens over de zaak. Daarna volgt een definitief advies vanuit de parochie richting het bisdom.

Het parochiebestuur van Maria Hertogin van Drenthe verwacht na maart in gesprek te kunnen gaan met hun achterban. Uit het onderzoek is tot dusver naar voren gekomen dat het er 'niet rooskleurig' uitziet voor alle vier de locaties. Althans, dat vermeldde het parochieblad. Vice-voorzitter Henk Kuhl wil nog niet vooruitlopen op het lopende onderzoek.

Bed en breakfast

Wel lopen er gesprekken over de verhuur van de pastorie van de Sint Josephkerk in Barger-Compascuum. Klaas en Marita Hegeman, de uitbaters van dorpscafé De Buuf hebben interesse getoond in het pand. Zelf stoppen ze het komende jaar met hun kroeg. Ze willen graag de pastorie overnemen.

Besproken ideeën zijn onder meer een dagvoorziening voor ouderen en een bed en breakfast. Kuhl bevestigt dat deze gesprekken worden gevoerd, maar dat er nog geen definitieve afspraken zijn gemaakt. "Het enige wat we kunnen vermelden is dat we positief tegen de verhuur staan. De verdere details moeten we nog bespreken."

(Tekst gaat verder onder de foto)

Alternatieve locaties

Wat betreft de mogelijke sluiting of afstoten van kerkgebouwen, kan Kuhl nog niets zeggen. "In heel Nederland zien we kerken dichtgaan. Natuurlijk bestaat die kans er ook voor ons."

Mocht het toch zover komen, dan gaat het bestuur op zoek naar mogelijke alternatieven in de desbetreffende dorpen. "De parochianen blijven het liefst in hun eigen omgeving naar de kerk gaan. Dus mocht het zo ver komen dat er een gebouw dicht moet, gaan wij in conclaaf met de dorpsbesturen over mogelijke vervangende locaties."

Van de vier kerken die onderdeel uitmaken van de Maria Hertogin van Drenthe hebben alleen die in Emmer-Compascuum en Barger-Compascuum de monumentale status.

De Immanuelparochie verwacht in het voorjaar het onderzoek te hebben afgerond, laat een woordvoerder weten. Wel is er woensdag een gespreksavond in de kerk van Weiteveen over de toekomst van de parochie en de bijbehorende kerkgebouwen.