Een groot feest komt er niet, maar stichting Dorpenzorg viert deze maand haar tienjarig jubileum. Dorpenzorg is een initiatief van de zes dorpen in het zogeheten Mondengebied van de gemeente Emmen.

In Weerdinge, Nieuw-Weerdinge, Emmer-Compascuum, Roswinkel, Foxel Scholtenskanaal en Emmer-Erfscheidenveen biedt Dorpenzorg hulp en ondersteuning voor iedereen die dat nodig heeft. Van boodschappenservice tot aan huiswerkbegeleiding.

Het tienjarig bestaan wordt niet groots gevierd. "We hebben daar wel over nagedacht, maar omdat we een doelgroep hebben die het financieel lastig heeft, vinden we dat niet gepast", zeggen Jan Schoonbeek en Wim Katoen uit Weerdinge en Nieuw-Weerdinge.

Beide heren stonden aan de wieg van de stichting. "We hadden een overleg met de zes dorpen bij elkaar", legt Katoen uit. De zes dorpen werken al tientallen jaren nauw samen. "We hadden het toen over de zorg en de hulp in Nederland. En de overheid leek zich wat terug te trekken."

'Dat gaat nooit gebeuren'

Vervolgens was het Schoonbeek die Katoen opbelde om te vragen of er nog iets met dat idee moest gebeuren. "Toen hebben we de koppen bij elkaar gestoken. Direct al met het idee om de professionele en vrijwillige taken tegen elkaar te leggen. Het was in het begin moeilijk. De professionals willen er geen vrijwilligers bij en de vrijwilligers zeggen dat de professionals alles weten", zegt Katoen. "Ook veel mensen zeiden over bepaalde ontwikkelingen: dat gaat nooit gebeuren. De hulp blijft bij de verzorgingstehuizen. Nou, we waren drie of vier jaar verder en het gebeurde al."

Het idee achter het oprichten van Dorpenzorg is om mensen zo lang mogelijk en met ondersteuning in hun eigen omgeving en dorp te laten wonen. Na een bijeenkomst waar onder meer de gemeente, politie, welzijnsorganisatie Sedna, thuiszorgorganisatie Icare, stichting De Zonnebloem en andere geïnteresseerden aanschoven, is Dorpenzorg (voorheen Mondenzorg) geboren. "Het is een succes omdat we al bezig waren met datgene wat een paar jaar later realiteit was", zegt Schoonbeek.

Projecten

Iedereen die behoefte heeft aan ondersteuning, kan een aanvraag doen via het digitale portaal. Door de jaren heen organiseerde de stichting, met één betaalde kracht, verschillende projecten. Zo is er een boodschappenservice voor ouderen die zelf geen boodschappen meer kunnen doen en worden er eettafel-avonden georganiseerd waar men aan kan schuiven.

Ook zijn er plannen voor de komst van een elektrische bus. "Die komt in november. Een grote elektrische, personenbus voor zeven personen waar ook een rolstoel in kan. Er komt een vrijwilliger als chauffeur. Dit omdat het aantal buschauffeurs in deze regio ook steeds minder wordt", vatten de heren samen.

Zorg in de buurt

Daarnaast wordt er gewerkt aan een zorgpension in Emmer-Compascuum. Een project waar ook zorginstanties bij betrokken zijn, maar ook de provincie Drenthe en gemeente Emmen. "Dat is echt voor de lange termijn", zegt Katoen. "Er zijn veel mensen die in het ziekenhuis hebben gelegen en die daar ontslagen zijn. Dan worden ze nu vaak in Winschoten of Veendam verpleegd. We willen dat ze in de buurt terecht kunnen."

Niet alleen zijn er projecten en is er ondersteuning voor kwetsbare ouderen, ook de jongeren staan in de aandacht. Zo wordt er budgetvoorlichting gegeven op middelbare scholen en komt uitkeringsinstantie UWV naar de dorpen toe. Zo is de jeugdoverlast in Nieuw-Weerdinge aangepakt.

"Maar ook zijn er gezinnen waar de kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan en de ouders geen computer kunnen betalen", vertelt Schoonbeek. "Dan kunnen ze bij ons een computer krijgen."

Huiswerkbegeleiding

Ook wordt er nu vanuit de stichting huiswerkbegeleiding opgericht. "We willen de club die van lager naar voortgezet onderwijs gaat, vanaf groep 7 of 8 al kennis laten maken wat er wordt verwacht op de middelbare school", legt Katoen uit. "En ze daarna ook te monitoren. En de mogelijkheid bieden om in de dorpshuizen zoals in De Badde (Eerste Exloërmond) of De Deele (Emmer-Compascuum) begeleiding te geven."

En daar zit weer een visie achter, zo vertelt Schoonbeek. "Dit is niet het rijkste gebied van Emmen. Wat we hiermee ook proberen is om het opleidingsniveau omhoog te krikken. En dan ook uiteindelijk het inkomensniveau. Het is een langetermijnvisie."

Interesse uit het hele land

Vanuit het hele land kreeg Dorpenzorg bezoek, omdat het project de aandacht trok. Ook een delegatie van de Tweede Kamer kwam langs. "Ik zie wel eens spin-offs dat ik denk: dat is van ons", vertelt Katoen. "Maar dat vind ik juist goed hoor. Beter goed gejat, dan slecht bedacht. Soms wordt het wat te commercieel zie ik. Dat is niet goed. Als iemand er beter van wordt, dan moet je ermee ophouden."

De enige betaalde kracht van de stichting is jongerenwerkster Kim de Vries. De rest van Dorpenzorg draait op een vaste kern van ruim vijftig vrijwilligers, die de twee zogeheten naoberhuuzn beheren en de aanvragen verwerken. Ook zijn het de vrijwilligers die naar de mensen toegaan. "Iemand doet bijvoorbeeld de afwas, zodat de thuiszorg zich echt op de cliënt kan richten", vertelt Katoen. "Het mag nooit ten koste gaan van een baan. Het moet een aanvulling zijn."

Tekort aan vrijwilligers

Toch speelt ook het probleem van het vrijwilligerstekort bij Dorpenzorg: "We zijn landelijk gezien geen uitzondering. Er zijn genoeg mensen die weleens een keer iets willen doen, maar niet structureel. Daar loop je dan wel tegenaan. Maar we redden het nog wel", aldus Schoonbeek.

"Ook zijn we blij dat er nu jongeren inspringen", vult Katoen aan. "Zo hebben zij in de coronaperiode ook meegedraaid op de boodschappendienst. En ze helpen nu ook mee in het tuinonderhoud bijvoorbeeld."

Toekomst

Het grote succes? "Samenwerking", zeggen beide heren tegelijk. "Daarnaast hebben we korte lijntjes. En een groot netwerk. Het heeft er ook mee te maken dat de dorpen altijd al goed met elkaar samenwerken. En we hebben, doordat we met zoveel instanties samenwerken, ook een enorm signaleringsnetwerk."

Ook komen er met de stijgende energielasten nieuwe uitdagingen op het pad. "We zien het al aan de simpele dingen, zoals met de boodschappenservice. De extraatjes worden niet meer besteld", legt de dorpsvoorzitter uit Weerdinge uit. "Dan kijken we weer: hoe kunnen we dit verlichten?"

"De samenleving verandert elke dag. En we reageren op de waan van de dag. Onze toekomstvisie was altijd: we zijn geslaagd als we overbodig zijn. Maar er komen elke keer nog nieuwe uitdagingen op ons pad. Het excuus: we hebben geen geld en geen vrijwilligers, geldt hier niet. Dan zorg je maar dat er een oplossing komt", besluiten de heren.