Simone Koelman (27) is sinds november de eerste cultuurcoach van de gemeente Coevorden. De gemeente wil kunst en cultuur weer op de kaart zetten en Koelman moet daarin de spin in het web worden. Momenteel haar belangrijkste aandachtspunt: muziekonderwijs.

"Als cultuurcoach gaat het erom dat je cultuurpartijen verbindt", legt Koelman, die oorspronkelijk uit Nieuw-Amsterdam komt, haar taak uit. "Je brengt zoveel mogelijk mensen in aanraking met cultuur." Naast het stimuleren van kunst en cultuur moet de cultuurcoach ook bruggen slaan tussen verschillende organisaties binnen kunst en cultuur, onderwijs, zorg, welzijn en sport.

Gemeenten hebben vorig jaar vanuit het Rijk een extra bijdrage gekregen om de cultuursector een boost te geven, tijdens en na de coronacrisis. Coevorden zette een deel van dat geld in voor de aanstelling van een cultuurcoach. Daarnaast draagt de gemeente Coevorden sinds de zomer van 2021 tot het einde van dit jaar de titel Culturele Gemeente van Drenthe, waarin het - los van de activiteiten van de cultuurcoach - allerlei culturele evenementen op de agenda heeft staan.

Cultuur en kunst

Koelmans eerste zeven maanden zitten erop en daarin heeft ze vooral veel kennisgemaakt met mensen en organisaties. Het viel haar op dat niet iedereen in Coevorden hetzelfde denkt over het begrip cultuur: "Als ik mensen vraag wat ze onder het woord 'cultuur' verstaan, kwamen ze met antwoorden als 'normen en waarden' en 'tradities of religie'. Niet iedereen legt de link met kunst. Dan moet ik eerst uitleggen wat de soort cultuur is, waar ik me mee bezighoud."

Ze is na haar opleiding Commerciële Economie, Cultuurmanagement in 2016 als medewerker Secretariaat & Marketing bij Theater De Hofpoort in Coevorden beland. Daardoor leerde ze de gemeente op cultuurgebied al kennen. Een jaar later ging ze bij stichting Kunst & Cultuur Drenthe aan de slag met onder meer het Cultuurmenu, een cultuurprogramma voor het basisonderwijs in verschillende gemeenten.

De nieuwe cultuurcoach is onder de indruk van de passie van vrijwilligers en medewerkers van culturele instellingen in de periode waarin er door coronamaatregelen juist in die sector zo weinig kon. Toch denkt ze dat de kunstbeleving in Coevorden wel een zetje kan gebruiken: "Het is niet zo dat er niets gebeurt, maar het mag wel meer leven. Er is niet voor niets een cultuurcoach aangesteld en je ziet dat er de afgelopen jaren wat bezuinigd is op cultuur."

Verborgen pareltjes

"Je merkt dat er veel kleine, verborgen pareltjes in de gemeente Coevorden zitten", vertelt Koelman. "Zo was ik laatst bij Kunst op Vijf, een kunstatelier op nog geen honderd meter van de markt. Of in Nieuwlande, waar een splinternieuwe muziekstudio zit, waar jonge talenten gebruik van maken. Er is heel veel, maar je moet het wel zien en laten zien. Het stukje marketing dat daarbij komt kijken is ook weer een vak apart. Daarbij kan een cultuurcoach ook helpen. Met vragen als 'wie is mijn doelgroep, hoe onderscheid ik mezelf, hoe zet ik mezelf in de markt?'"

Daarom wil ze vanaf dit najaar om de zoveel tijd netwerkbijeenkomsten opzetten, zoals dat ook Borger-Odoorn al gebeurt: "Iedereen die iets met cultuur doet, ook als dat nou in bijvoorbeeld de zorg of het maatschappelijk welzijn is, komt dan bij elkaar om met elkaar kennis te maken, van elkaar te leren en informatie in te winnen. Zo weten veel mensen niet de passende subsidies of fondsenregelingen te vinden. Je merkt dat er hier behoefte is aan zoiets."

Muziekonderwijs

Een belangrijk aandachtspunt van de cultuurcoach in Coevorden is het stimuleren van muziekonderwijs. De muziekverenigingen Excelsior uit Oosterhesselen en Crescendo uit Sleen geven aan bij de gemeente dat ze de aanwas van kinderen terug zien lopen. De verenigingen bieden muziekonderwijs aan op scholen, maar zoiets gebeurt nog niet overal. Kinderen kunnen dan, als ze dat willen, na een aantal lessen op school zelf aansluiten bij een muziekvereniging.

"Muziek is ontzettend belangrijk", vindt Koelman. "Dat heeft meerdere redenen. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat muziek maken de hersenen stimuleert, het brengt kinderen in contact met elkaar, het zorgt voor plezier. En voor mij is het ook een soort uitlaatklep: als ik muziek maak, is mijn hoofd even leeg. Natuurlijk zijn andere kunstvormen als bijvoorbeeld schrijven, fotografie enzovoort ook belangrijk, maar omdat dit nu wordt aangekaart en veel energie geeft, ben ik hier veel mee bezig."

Dag voor het Muziekonderwijs

Daarom had ze vandaag in Aalden de Dag voor het Muziekonderwijs georganiseerd: een bijeenkomst met scholen, muzikanten, muziekdocenten en beleidsmedewerkers van de gemeente Coevorden. "Hierin wonen we een aantal presentaties bij en gaan we met elkaar in gesprek over muziekonderwijs en hoe we dat kunnen stimuleren", vertelt Koelman. "Vaak zie je dat sommige meesters of juffen zich niet geschikt genoeg achten voor muziekles, of dat scholen zich natuurlijk vooral richten op de verplichte vakken zoals taal en rekenen. Maar kennis, kunde, tijd en geld zouden geen probleem moeten vormen voor muziekonderwijs. Daar zou ik graag bij helpen."

Niet alleen muziek op school valt onder muziekonderwijs. In Hoogeveen en Meppel heb je bijvoorbeeld Scala, in Assen heb je Podium Zuidhaege, maar in Coevorden heb je sinds het Centrum voor de Kunsten (CQ) van het toneel verdween niet meer zo'n zichtbare instelling. "Het is niet zo dat het er niet is in Coevorden", reageert Koelman. "Zo zijn er vier docenten die na schooltijd lesgeven in muziek in de Paul Krugerschool, maar dat zie je niet van buitenaf. Het hoeft ook geen fysieke locatie te zijn, zoals het CQ was. Ik zie het ook als mijn taak om dat soort initiatieven te promoten."

Muziekles kan boost gebruiken

Daarnaast is de vraag naar muziekles volgens de cultuurcoach versnipperd. "Zo kreeg een muziekleraar in Dalen de vraag of hij vioolles wil geven, maar als er maar één leerling is, kan het niet uit. Of mensen leren een instrument te bespelen via online workshops, zoals uitlegfilmpjes op YouTube", somt Koelman een aantal oorzaken op. "Daarbij verschuift de interesse naar dj-muziek en hiphop. Daarom wil ik de komende tijd ook daarin workshops organiseren."

Genoeg te doen dus, voor de cultuurcoach. De bevindingen van de Dag voor het Muziekonderwijs-bijeenkomst neemt ze mee in een advies aan de gemeente, die het kan verwerken in het cultuurprogramma.

De aanstelling voor de cultuurcoach is een pilot en loopt in ieder geval tot begin 2023. In die periode wil Koelman dus vooral het muziekonderwijs een boost geven, maar ook cultuurorganisaties blijven verbinden, workshops organiseren en nog veel meer: "Ik heb nog lang niet alles gezien en ben nog lang niet klaar. Je kunt cultuur altijd blijven verbinden en blijven aanjagen", lacht ze.