De blik van Rik: Na gedane arbeid is het goed rusten

Rik Klaucke is directeur van het Stedelijk Museum in Coevorden. In de column 'De blik van Rik' geeft hij een kijkje in het reilen en zeilen van zijn werk in het museum.

Een mens kan de boog niet altijd gespannen houden. Dit is een bekend spreekwoord en samenhangend met deze uitdrukking zijn er nog wel een aantal synoniemen te bedenken. De druk van de ketel halen of na gedane arbeid is het goed rusten. Voor mij persoonlijk waren deze uitdrukkingen allemaal van toepassing in de maand april. Als nieuwe directeur, relatief nieuw natuurlijk want inmiddels zeven maanden aan het werk in de functie bij het Stedelijk Museum, was het een spannend moment om mijn eerste tentoonstelling voor het museum te realiseren. Uiteraard is er gaandeweg in de aanloop naar de opening van de expositie een basisspanning maar ook steeds meer de zekerheid 'dat het wel goed komt'. In mijn geval was de opening van de tentoonstelling 'Helden van Coevorden' op 9 april. Deels in de Hervormde kerk en deels in het museum. Samen met de tentoonstellingsmakers Willy van der Schuit en Helga de Graaf staat er een prachtige expositie die meer vertelt over het rampjaar 1672 en de helden van Coevorden; schoolmeester Meijndert van der Thijnen en legeraanvoerder Carl Rabenhaupt.

Vooral het verhaal van Van der Thijnen spreekt tot de verbeelding. Een schoolmeester en koster die het plan bedacht om de bezetter van Coevorden, bisschop van Münster en Keulen Bernhard van Galen (Bommen Berend), de stad uit te krijgen. Een plan dat uitgevoerd werd in de winter van 1672 waarbij je moet bedenken dat 350 jaar geleden de winter in principe niet werd gebruikt om oorlog te voeren. Wat ging er toch in het hoofd van Van der Thijnen om? Een plan om met biezenmatten over de wakken in het ijs rondom Coevorden een aanval mogelijk te maken om de vijand te overrompelen en zo je geliefde stad te bevrijden. En zelfs mee te strijden in de frontlinie. Dat was, zeker in die tijd, revolutionair.

Een verhaal waar ik mij in deze tijd in Nederland geen voorstelling van kan maken. Hoe ver ga je voor je idealen? En wat betekent vrijheid? En wat maakt iemand een held? Ondanks dat Meijndert van der Thijnen na het ontzet van Coevorden in 1672 wel beloond werd voor zijn heldendaden met een o.a. een burgemeesterspost kreeg hij ook te maken met de dagelijkse realiteit. Het leven ging in de dagen, maanden en jaren na het ontzet ook gewoon weer verder alsof er niks was gebeurd. Zo stel ik mij dat in ieder geval voor. En zo vergaat het ons ook vaak in de waan van de dag. Je leeft ergens naar toe, een spannend moment en vaak denk je achteraf: “was ik hier nou zo zenuwachtig voor?”
Zo verging het mij in ieder geval wel bij het realiseren van mijn eerste tentoonstelling als directeur van het Stedelijk Museum. Zenuwachtig vooraf en achteraf leek het allemaal zo gewoon. Alles staat zoals het moet staan en de bezoekers zijn tevreden en positief over de tentoonstelling. En in mijn geval bleek het spreekwoord volledig te kloppen. Het was goed rusten na gedane arbeid.