Bus vol Oekraïners naar Emmen: zelfs de huisrat is mee

Meisje en haar kat vallen in slaap onderweg naar Nederland. Foto's genomen tijdens de reis terug naar Nederland.

Frans Willem Wichers en Rob Wichers zijn twee broers en ondernemers uit Emmen die samen met hun netwerk van ondernemers ervoor gezorgd hebben dat er woensdagavond een groep van 72 Oekraïense vrouwen, kinderen en huisdieren veilig van de Poolse grens naar Drenthe zijn gekomen.

De twee broers lazen vorige week donderdag op LinkedIn een dringende oproep van ondernemer Bas van Vugt. Daarin vraagt hij om logistieke hulp, omdat vrouwen en kinderen in de kou op het station in Lublin in Polen slapen. In het bericht werd heel specifieke gevraagd om touringbussen zodat deze vrouwen en kinderen naar Nederland vervoerd kunnen worden. Bas zorgt voor goede opvanglocaties in Nederland.

“Juist doordat er specifiek om touringbussen en vervoer werd gevraagd, dacht ik ‘Dat kunnen wij’ ”, zeggen Frans Willem en Rob. “Normaal gesproken produceren we grote events en het voelde als iets wat we met ons netwerk aan zouden kunnen.”

Zo gezegd zo gedaan

Beide mannen hebben een eigen groep van ondernemers uit Emmen waarmee ze regelmatig sparren. Na het bericht gelezen te hebben, bespraken ze het bericht met hen.

“Binnen vier uur hadden we de medewerking van Nick Lanting van Lanting Reizen voor touringbussen, met chauffeurs die de weg kenden in die regio. Wisten we hoeveel geld we nodig hadden om de bussen heen en weer te laten rijden en hadden we het geld binnen om dat te kunnen financieren vanuit ons netwerk.

We kregen zelfs 45 tasjes vol spullen voor kinderen aangeboden vanuit de Kampeerhal in Roden”, vertel Rob trots. “Wat ons betreft waren we vrijdag al vertrokken”. Maar dat liep een beetje anders.

Na de touringbussen geregeld te hebben, belden de broers blij naar Bas van Vugt die de hulpvraag op LinkedIN had gesteld. Maar wat bleek? Bas was net onderweg naar Nederland om een groep vluchtelingen naar Nederland te brengen. De organisatie van Bas had niet meteen een nieuwe groep mensen klaarstaan die mee wilde naar Nederland. Het is niet zo eenvoudig dat er gelijk een groep vluchtelingen op één locatie klaarstaat.

En er moest eerst toezegging zijn dat de mensen goed opgevangen worden. Want er bleken niet genoeg opvanglocaties te zijn in Nederland als de broers een touringcar vol mensen zou gaan halen. Dat er zo snel hulp zou komen had de ondernemer Van Vugt niet verwacht.

Meer zaken om rekening mee te houden

Na Bas gesproken te hebben, beseften de mannen dat de bus niet meteen kon vertrekken. “Hoe graag we dat ook wilden. Vrijdag hadden we namelijk al geld genoeg binnen voor een tweede touringcar”, zegt Rob.

Ondernemend als ze zijn, hebben ze vervolgens zelf contact gezocht met de gemeente Emmen voor afstemming over goede locaties voor de nieuwe vluchtelingen. “De gemeente vond het een mooi initiatief maar had wel kritische vragen. Zij verwezen ons door naar de Veiligheidsregio Drenthe (VRD) om te kijken of er opvanglocaties beschikbaar waren”, vertelt Frans.

Gemeenten zorgen voor opvanglocaties, maar de Veiligheidsregio zorgt voor de verdeling van vluchtelingen over de beschikbare plekken. Dus ook al had de gemeente Emmen voldoende opvangplekken, ze wisten niet of deze plekken al bestemd waren voor andere vluchtelingen. Rob geeft aan de dat de ‘VRD gelukkig ook ontzettend positief reageerde’ en dat zij op maandag te horen kregen dat er genoeg goede opvanglocaties zouden zijn in Drenthe voor de ‘ongeplande’ vluchtelingen.

Foto van de reis terug. Tekst gaat verder onde de foto.

Mensen vinden die mee willen naar Nederland

Daarmee was het nog niet rond, want er was geen groep vluchtelingen in Polen die klaar stond om mee te gaan naar Nederland.

“De meeste mensen willen namelijk niet weg. Het is alsof er iets in Nederland gebeurd en je vlucht naar de Duitse grensstreek. Dan denk je niet ‘ Goh ik ga wel even mee naar Finland’ ’”, legt Frans Willem uit. “De meeste mensen aan de grensstreek hopen dat het snel over is en dat ze dan weer naar huis kunnen.”

Is het veilig?

Zodra bekend werd dat er in Drenthe genoeg opvanglocaties waren voor een touringcar vol vluchtelingen, werd er op de locatie in Polen gezocht naar mensen die mee wilden naar Nederland.

Vanuit de organisatie van Bas van Vugt hebben mensen in gele hesjes op het station en andere tijdelijke opvanglocaties in Polen gevraagd of mensen mee willen naar Nederland. Zij beantwoorden vele vragen van de vluchtelingen over wat ze hier kunnen verwachten en leggen uit wat de bedoeling is.

Vragen als ‘Wat is Nederland voor land?’ ‘Waar worden we opgevangen?’’Hoe lang kunnen we er blijven?’ ‘Is het veilig?’ ’Kunnen we er ook werken?”. Zijn vragen die vaak gesteld worden volgens Rob.

Wat zijn de overwegingen?

“We merken dat vluchtelingen weinig tot geen informatie hebben. En echt nog niet aan een vervolgstap hebben gedacht, door alles wat er met hen gebeurd is. Het wordt daarom enorm gewaardeerd dat de coördinatoren langs gaan bij de opvangplekken”, legt Frans Willem uit. “Daardoor gaan mensen langzaam nadenken over de volgende stap in hun vlucht.”

Sommige mensen willen mee en sommige mensen blijven liever waar ze zijn. “Je moet ook goed opletten of je mensen wel helpt door ze mee te nemen naar Nederland”, zegt Rob. Dat wil zeggen, als de mensen op een goede opvanglocatie zitten waar de kinderen naar school kunnen en er genoeg ruimte is, dan is naar Nederland gaan niet nodig. “Maar wanneer ze op een veldbedje in de kou slapen met hun dochter en kat, dan is het zeker het overdenken waard.”

Huisdieren mee

De laatste voorwaarde was dat de vluchtelingen een geldig paspoort of ID moeten hebben uit de Oekraïne. Met een geldige ID mogen de mensen veilig door Europa reizen en gehuisvest worden via de gemeente.

Uiteindelijk kon de bus maandagavond vertrekken naar Lublin en kon er een groep mensen met paspoort dinsdag instappen in de touringbus. Op de terugreis kwam er toch nog een onverwacht telefoontje naar Emmen, want er kwamen niet alleen vrouwen en kinderen mee, maar ook drie honden, twee katten en een huisrat.

“Op zich hartstikke goed, alleen niet alle locaties zijn geschikt voor huisdieren”, vertelt Rob. “Dus toen moesten we dat nog snel uitzoeken. Gelukkig hebben we goed contact met VRD en hebben zij op het laatste moment een locatie gevonden waar ook huisdieren welkom zijn.”

Bussen genoeg, maar geen plekken voor opvang

Wat de twee broers en hun netwerk betreft gaat er morgen weer een bus. Alleen kunnen er nu geen opvanglocaties gegarandeerd worden volgens de gemeente en de VRD. Het goede nieuws is dat de samenwerking tussen de gemeente Emmen en VRD goed is. Wanneer er wel opvanglocaties gegarandeerd kunnen worden, dan gaan er zeker touringbussen vanuit Emmen nieuwe mensen ophalen aan de grens.

“Wij willen ook niets anders dan alles in goed overleg afstemmen”, geeft Frans Willem aan. “We gaan geen mensen ophalen terwijl er niks voor hen is in Nederland. Dan raken de mensen van de regen in de drup en daar is niemand bij gebaat.”

Geen aanrader

“Veel mensen zijn geraakt zijn door de situatie in Oekraïne en de enorme hoeveelheid mensen die op de vlucht zijn en we zien dat mensen graag iets willen doen. We snappen dit als gemeente heel goed”, reageert de woordvoerder van de gemeente Emmen Alice van der Holt.

Toch raadt de gemeente Emmen en VRD mensen af om zelf naar Oost-Europa te rijden om daar vluchtelingen op te halen, omdat mensen niet weten welke situatie ze daar aantreffen, welke mensen ze meenemen en of er plek is om de mensen op te vangen in de gemeente. Beide broers geven ook aan dat een actie zoals deze 'geen aanrader is zonder een heel goed netwerk en samenwerking met de nodige instanties'.

Op de website van Vluchtelingenwerk Nederland is veel informatie te vinden over waar wel hulp bij nodig en gewenst is. “En als iedereen op zijn of haar manier zijn best doet en helpt, dan kunnen we samen het verschil maken”, eindigt Rob.

Foto van de reis terug.