Oud-dierenparkdirecteur Jaap Rensen overleed op oudjaarsdag op 92-jarige leeftijd. Enkele oud-medewerkers van het park kijken terug op de samenwerking met de man die samen met zijn vrouw Aleid een kwart eeuw aan het roer stond van de Emmer dierentuin.

Bioloog Wybren Landman was van 1985 tot en met 2017 werkzaam binnen bij het toenmalige Noorder Dierenpark en het latere Wildlands. “Jaap en zijn vrouw Aleid zochten een bioloog die verstand had van insecten vanwege hun plannen voor de bouw van een tropische vlindertuin.” Die attractie kwam er datzelfde jaar nog en werd een publiekstrekker van formaat. “Jaap, samen met zijn vrouw Aleid, wist vooraf dat die tuin indruk zou maken op bezoekers. Geen enkele dierentuin had ook iets dergelijks. Tegenwoordig heeft iedereen iets wat er op lijkt.”

Landman vindt het een typisch voorbeeld van de vernieuwingsdrang van het echtpaar Rensen die in veel gevallen ook navolging vond bij andere parken. “Vele vernieuwingen die je door heel Nederland ziet, komen uiteindelijk uit de Rensenkoker.”

Achter de tekentafel

Jaap Rensen heeft dankzij zijn achtergrond als architect een stevige stempel gedrukt op de uitstraling van het park. “Hij bevond zich bijna voortdurend achter zijn tekentafel”, aldus Landman. Wat de bioloog zo verwonderde was zijn kennis van de dieren zelf. “Hij vroeg er ook honderduit naar, wilde alles weten. Hij wilde zoveel mogelijk rekening houden met het natuurlijke gedrag van de dieren bij het ontwerpen van hun verblijven. Hij wist precies wat elk beest te eten kreeg, tot het dieet van een aapje toe.”

Rensen toonde een grote betrokkenheid bij het Emmer dierenpark. Hij was allesbehalve een directeur die alleen maar achter een bureau te vinden is. “In de zomertijd knalde zon iets teveel op de kassen. Om die reden brachten we een zonwerend doek er boven aan. Dat kostte een hele avond zwoegen, maar ook Jaap stond boven op het dak om te helpen.”

Weerklank

Hoewel Jaap en Aleid er nu beide niet meer zijn, ziet Landman een troostrijke gedachte in het feit dat hun filosofie weerklank heeft gevonden bij vele, andere dierentuinen. Een mooie nalatenschap, beaamt hij. “En de dieren varen er wel bij.”

Voormalig olifantenverzorger Pieter van der Valk (werkzaam van 1988 tot en met 2017 bij het dierenpark) herinnert de oud-directeur als een rustige man die zich wat meer op de achtergrond hield.

Revolutionair

Wat Van der Valk vooral bij is gebleven is de openheid waarmee hij iedereen tegemoet trad. “Tijdens de bouw van de olifantenkelder mochten ook de verzorgers ook meedenken over wat praktisch was of niet. Dat vond ik redelijk revolutionair.” De prettigste herinnering die Van der Valk zal bijblijven is de geboorte van het olifant Mingalar Oo in 1992, de eerste olifant die in het park werd geboren. “Een heel mooi moment die ik samen met het echtpaar Rensen heb mogen meemaken.”

Reunie

Gerhard Fuhler, die bijna dertig jaar in de technische dienst van dierenpark heeft gewerkt, organiseerde in 2018 met zijn vrouw Roelie nog een reünie met oud-medewerkers. “Meneer Rensen hadden we ook uitgenodigd en hij genoot er zichtbaar van”, herinnert Fuhler zich. Rensen gaf altijd hoog op over de medewerkers, vervolgt hij. “Het zijn de mensen op de vloer die het moeten doen”, zei hij altijd.

Aangezien het bijna vijf jaar geleden is dat de reunie plaats heeft gevonden, overweegt Fuhler om er weer eentje te gaan houden. Uiteraard wilden we meneer Rensen ook opnieuw uitnodigen. Helaas gaat dat niet meer.”

Twee-eenheid

Voor park-gastheer en accountmanager Roelinus Reurink (werkzaam geweest van 1969 tot en met 2016) blijft de bevlogenheid van Jaap Rensen hem vooral bij. “Bij hem was er vanaf het begin sprake van een enorme gedrevenheid om het park te vernieuwen. Met als voornaamste inzet het nabootsen van de natuurlijke habitat van de dieren. Op die manier is bijvoorbeeld ook de savanne ontstaan.”

Veel is in dat opzicht te danken geweest aan de creatieve twee-eenheid die hij vormde met zijn vrouw Aleid, aldus Reurink. “Hij wat betreft vormgeving en ontwerp en zij met haar gevoel voor presentatie en kijk op de inhoud.”

Kop koffie

Naast diens gedrevenheid, zal ook de menselijke kant van Jaap Rensen Reurink bij blijven. “Hij heeft altijd een groot hart gehad. Het oordeel van anderen was ook belangrijk bij alle plannen. Bovendien ging het niet altijd over werk. Er was net zo vaak tijd voor een kop koffie en zomaar een gesprekje.”

Uiteindelijk is Rensen geslaagd in wat hij voor ogen had: een dierentuin in een compleet nieuw en vooruitstrevend jasje, aldus Reurink. “En Emmen was Emmen niet geweest als Jaap samen met Aleid niet zijn ideeën had kunnen verwezenlijken. Daar ben ik van overtuigd.”