In de nazomer van 2021 kabbelt het water in de ondiepe leeuwenvijver rustig voort. Op enkele sporen van de val na, lijkt er niets te zijn gebeurd op die fatale 16 september.
Donderdagochtend vroeg. Nog voordat Wildlands opent, slaat het noodlot toe voor neushoorn Elena. In eerste instantie graast ze met haar zus Zhara over de Drentse savanne. Ze heeft dan nog niet door dat er een kennismaking met neushoornmannetje Limpopo op de planning staat.
Ze kent hem wel al, maar in de stal met tralies ertussen is het toch anders dan op een open savanne. De hekken gaan open en Limpopo meldt zich. Als hij zijn blik kruist met die van de dames, zetten de vrouwtjes het op een lopen. De mannetjesneushoorn besluit daarop zijn hoorn te richten op Elena met een wilde achtervolging als resultaat. Na een kwartier rennen raken ze beide uitgeput. Op dat moment banjert Elena door de vijver. Ze glijdt uit, belandt op haar zij en verdrinkt in zeer kort tijdsbestek.
"We zijn er meteen naartoe gereden met de shovel. Je gevoel zegt: ingrijpen. Maar dat is onverstandig", zegt neushoornverzorger Harmen Boelsma. Al dertig jaar werkt hij met de imposante dieren. "Met Limpopo nog in de buurt is dat veel te gevaarlijk."
Het blijkt bovendien te laat. Elena valt niet meer te redden. De emotie is van het gezicht van Wildlands' dierenarts Job Stumpel af te lezen. "Het had een schitterende dag moeten worden, maar het werd al gauw een donkere donderdag."
Een unieke gebeurtenis, stelt Boelsma: "Dit heb ik nog nooit meegemaakt. Het is erg zeldzaam dat een neushoorn overlijdt bij een kennismaking. Tuurlijk verwacht je een confrontatie, maar dat het zo eindigt is heel naar." Stumpel vult hem aan: "Je verwacht een stand-off. Elena en Zhara hadden Limpopo op z'n plek moeten zetten."
De dood van Elena heeft grote gevolgen, zo blijkt nu. Er zijn momenteel nog drie neushoorns in Wildlands: Zhara, Emily en Limpopo. Zij zullen vertrekken. Eerst zullen de dames elders ondergebracht worden, waarna ook voor het mannetje een andere plek wordt gezocht.
"Elena was een belangrijk vrouwtje voor het fokprogramma. Zij had voor jonge neushoorntjes moeten zorgen samen met Limpopo, maar al het werk wat we daarin hebben zitten, hebben we op 16 september als een kaartenhuis in elkaar zien storten", zegt Stumpel. "We zien door de dood van Elena geen foktoekomst meer in onze dierentuin."
Wildlands krijgt daarom een andere belangrijke rol in het Europese fokprogramma. Stumpel daarover: In samenspraak met de coördinator van het fokprogramma is daarom besloten om Wildlands een opvangplek te laten worden voor jonge neushoornmannetjes. Daar is momenteel vraag naar binnen het fokprogramma.
"Ik vind het heel jammer dat ik geen neushoorntjes meer geboren zie worden in Wildlands. Dat heb ik al eens mee mogen maken en dat had ik graag nog eens ervaren. Maar ik vind het een goede beslissing en kijk er erg naar uit om de jonge neushoornmannetjes hier op te vangen", verklaart Boelsma.
Wanneer de eerste jonge neushoornmannetjes komen, durft het dierenpark nog niet te zeggen. "Onze hoop is gevestigd op aankomend jaar, maar zeker weten doen we het niet", besluit de dierenarts verwachtingsvol.
Door: Tom Meijers