Zorgcentra gemeente Emmen uiten noodkreet vanwege oplopende wachtlijsten: 'Onhoudbaar'

Bij Dagcentrum De Beek is de instroom van nieuwe clienten praktisch nihil, aldus Ria Voppen. Foto: ZO!34/Rien Kort

Drie zorginstanties uit de gemeente Emmen trekken aan de bel bij Stichting De Toegang vanwege oplopende wachtlijsten. De stichting beoordeelt de zorgaanvragen binnen de gemeente Emmen, maar de afhandeling loopt soms op tot wel drie maanden. Met als gevolg dat cliënten verstoken blijven van noodzakelijke zorg. In september gaan de drie partijen met De Toegang om tafel over deze ‘onhoudbare’ situatie

De drie instanties betreffen De Hooimijt (Emmen/Weerdinge), Het Turfhuus (Emmer-Compascuum) en Dagcentrum De Beek (Nieuw-Schoonebeek). Allen richten zich op de zorg van ouderen met onder meer geheugenproblemen.

“We begrijpen niet waarom er geen klanten meer komen”, laat Ria Voppen van Dagcentrum De Beek in Nieuw-Schoonebeek weten. “Het lijkt wel een stop, er komt niemand meer binnen.”

Volgens haar is het zorg de cliëntenstroom zo snel mogelijk weer op gang te krijgen. “De dagbesteding biedt ook mantelzorgers ontlasting. Het is voor deze groep geen doen om fulltime voor iemand met geheugenproblemen te zorgen.”

Niet een maar twee

Als een mantelzorger overbelast raakt, heb je niet een maar opeens twee cliënten. En dat moet worden voorkomen, aldus Voppen. Net als bij De Hooimijt en Het Turfhuus wordt in Nieuw-Schoonebeek ook ingezet op activiteiten voor ouderen die tussen zelfstandig wonen en dagopvang in zitten.

“Wij zijn in dat geval in staat om tijdig te signaleren, mocht de zelfstandigheid afnemen.” Op die manier kunnen schrijnende situaties worden tijdig worden voorkomen.

Anna Bentlage

Anna Bentlage van dagzorgcentrum Het Turfhuus in Emmer-Compascuum spreekt over een verwerkingstijd van tien tot twaalf weken voor een gemiddelde zorgaanvraag. “En dat loopt steeds verder op. Waarom duurt het zo ongelofelijk lang?” Op die vraag hoopt ze antwoord te krijgen.

Noodkreet

Bentlage heeft de oplopende wachttijden wel eens aangekaart. Van een concreet antwoord is het echter nog niet gekomen. “Kijk, de medewerkers van De Toegang doen gewoon hun werk zo goed mogelijk, dat begrijp ik. Maar dit is een noodkreet. Zorg dat die indicaties sneller worden afgegeven, zodat wij ons werk kunnen doen.”

Zonder tijdige afhandeling, lopen cliënten het risico dat ze worden opgenomen in bijvoorbeeld een verzorgingstehuis. Terwijl het doel van dagbesteding in combinatie met thuiszorg is gericht op het mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis laten wonen. Dat is ook wat de overheid wil.”

Een ander mogelijk gevolg is dat mensen door het langdurig uitblijven van een indicatie binnenkomen met een hulpvraag die van het dagzorgcentrum overstijgt, aldus Bentlage Oftewel: complexere (en duurdere) hulp is dan noodzakelijk.

Lisanne Fischer

Bureaucratie

Volgens Lisanne Fischer van De Hooimijt is er sprake van een situatie die ‘onhoudbaar’ dreigt te worden. “Snel schakelen in deze gevallen is een pré. Maar de beslissingen lopen over zoveel lijnen. Veel geld gaat op die manier verloren aan bureaucratie en niet bij de zorg.”

Wat niet meehelpt is het ingewikkelde karakter van het achterliggende systeem. “De gehele organisatie steekt ingewikkeld in elkaar. Bij elke casus is een casemanager betrokken, dan kijkt De Toegang ernaar.

Vervolgens buigt de hoofdaanbieder zich erover die het weer doorspeelt naar de gemeente. Die stelt een beschikking op en legt het bij een uitvoerende partij neer. Iedereen binnen die keten moet geld verdienen. En dan heb ik het nog niet eens over de administratie gehad. Het is erg verwarrend.”

Balans

Keuzes roepen soms spanningen op, aldus Fischer De peperdure zorg vraagt om een efficiënte aanpak, zonder dat de cliënt te kort wordt gedaan. Het is voortdurend zoeken naar balans.

Fischer spreekt ook regelmatig de politiek over dit soort spanningsvelden, maar het is soms lastig om de boodschap goed over te krijgen. “De gehele organisatie steekt ingewikkeld in elkaar. Als je niet weet wat er aan de hand is, is het ook moeilijk om je er een beeld van te vormen."

Vingertje

Het laatste wat Fischer wil is met het vingertje wijzen. “Nee, ik wil hierover in gesprek. We moeten het samen doen. Waar wil de gemeente naar toe? En de hoofdaanbieder? Het kan straks niet zo zijn dat zaken worden wegbezuinigd waar je bijstaat. Met als mogelijk gevolg dat ons zorglandschap op zijn gat ligt en ouderen straks de dupe zijn.”

Directeur Henk Berends van stichting De Toegang laat weten dat er onder ouderen sprake is van een toenemende vraag in vergelijking met vorig jaar. “Daar zijn we niet helemaal op berekend.”

Extra handjes

Buiten de crisis- en urgente aanvragen is de wachttijd inderdaad opgelopen, erkent hij. Er ligt bij de gemeente Emmen inmiddels een verzoek om de capaciteit van De Toegang uit te breiden. Berends wil niet zeggen om hoeveel extra handjes het gaat. “De gesprekken met de gemeente lopen daar nog over. Ook wil hij niet aangeven hoe groot de wachtlijst inmiddels is.

“Maar ik denk dat het deels ook te maken heeft met de opgehouden vraag door corona.” Verder wacht Berends het gesprek af. “We gaan samen kijken naar slimme oplossingen.”