Nooit meer terug naar huis kunnen en niet zeker weten waar je terecht komt. Het is het vagevuur waar Ribal (39) zich al vier jaar in bevindt. De Palestijnse, statenloze vluchteling vroeg vier jaar geleden asiel aan in Nederland.

Zijn ervaringen, gevoelens en de onzekerheid over zijn bestaan te vertalen in foto’s, 3D-modellen en een animatiefilm. Het resultaat, de tentoonstelling The Gap is tot en met 27 juni te zien bij het CBK in het Rensenpark (Afrikahuis). Zijn werk verhaalt vooral over de kloof die hij ervaart tussen zijn oude en huidige leven.

Op de vraag waar hij vandaan komt, kan hij geen eenduidig antwoord geven. “Ik ben geboren in Abu Dhabi (hoofdstad van de Verenigde Arabische Emiraten), heb een Libanees reisdocument ​dat stelt dat ik Palestijns ben.” Officieel is hij echter statenloos.

Zijn Palestijnse ouders vluchten via Libanon naar de VAE vanwege oorlogsgeweld in hun thuisland. Zelf wordt hij in dit nieuwe thuisland geboren en genoot er een vrij comfortabel bestaan tot zijn 35e. Hij verkreeg een goedbetaalde baan als assistent van een architect in overheidsdienst en stichtte een gezin.

Ribal: “Zolang je een werkgever, echtgenoot of ouder als zogenoemde sponsor hebt onder wiens hoede je in een land mag verblijven, is er niets aan de hand. Het land veranderde in 2017 echter de regels: alleen staatsburgers mochten nog voor de overheid werken.” Ondanks het feit dat hij zijn hele leven al woont en werkt in Verenigde Arabische Emiraten, bleven Ribal en zijn gezin officieel hun vluchtelingenstatus behouden.

Geen veilige plek

Ribal kwam als gevolg zonder baan te zitten en dat zorgde voor een heikele situatie. “Zonder sponsor dreigde voor ons uitzetting naar Libanon.” In de afgelopen jaren laaide de strijd tussen het regeringsleger en radicale moslims daar regelmatig op. “Voor ons is dit geen veilige plek.”

Hij en zijn gezin besloten uiteindelijk om hun heil te zoeken in Nederland. Het gezin sleet zes verschillende locaties. Een verblijfsvergunning zit er tot nu toe niet in. Een mogelijke uitzetting naar Libanon dreigt nu. “Volgens de Nederlandse staat zou er niet sprake zijn van een gevaarlijke situatie.”

Verscheurd gevoel

In de tussentijd is hij begonnen met het maken van 3D-foto’s en afbeeldingen, vertelt hij. Verveling was een van de redenen om er mee te beginnen. “Ik wou iets om handen hebben en mijn vaardigheden als ontwerper op niveau houden.” Het resultaat, de expositie The Gap, wordt nu vertoond in het Rensenpark. Volgens hem illustreren de vele tekeningen het verscheurde gevoel die hij overhield aan al zijn ervaringen tot dusver: zijn geïsoleerde leven in het AZC en zijn oude vertrouwde bestaan.

Een hoofdrol in zijn expositie is weggelegd voor het meubilair dat hij in elke AZC weer terugzag: precies hetzelfde tafeltje, dezelfde stoelen, locker en bed. Alleen de gordijnen veranderden wel eens van kleur, merkt hij droogjes op. Dit interieur is op ware grootte terug te vinden in het Afrikahuis.

Klok

Onderdeel van The Gap is ook de animatie van een klok. De wijzers staan op een paar minuten voor zeven uur. Binnen het AZC is dat het tijdstip dat uitgeprocedeerde asielzoekers worden opgehaald voor hun uitzetting. Meestal op een maandag of een vrijdag. Altijd in de ochtend.

De kunstenaar vreest die dag vanwege de mogelijk fatale gevolgen voor hem. “Maar ze zeggen nooit op welke datum ze komen. Vanwege het risico dat je wellicht vlucht. Daarom vertellen ze je het niet.”

Terwijl het machteloze afwachten en zijn onzekere toekomst aan hem vreten. “Je weet dat je er weinig aan kunt veranderen en tegelijkertijd kun je niet accepteren waar je nu staat.”

De expositie is nog te zien tot en met 27 juni.