EMMEN - GZI Next in Emmen is een van de locaties die een belangrijke rol moet gaan spelen in de Noordelijke waterstofeconomie. De provincie Drenthe maakte vorige week bekend 1,6 miljoen euro subsidie voor de bouw van de waterstoffabriek te willen uittrekken.

"De gaszuiveringsinstallatie die hier stond is helemaal verdwenen. Maar alle leidingen liggen er nog, dus we kunnen hier meteen beginnen. We gaan hier een waterstofvulpunt bouwen voor bussen en verder voor iedereen die waterstof wil tanken. Daarnaast wordt er hier een fabriek gebouwd die de waterstof ook gaat produceren", vertelt Harry Eshuis van de NAM.

Op het terrein van GZI Next is inmiddels een groot zonnepark gebouwd. "De energie van die zonnepanelen zal ook naar de waterstoffabriek gaan, maar dat is lang niet genoeg. We zullen ook een aansluiting op het net nodig hebben om groene stroom naar de fabriek te halen", aldus Eshuis. Met de stroom van zonne- of windenergie wordt groene waterstof gemaakt door het water te splitsen. Het gas dat daarbij vrijkomt kan je gebruiken om aardgas of bijvoorbeeld diesel te vervangen als je erop wilt rijden.

"Waterstof staat nog in de kinderschoenen. We zijn nu bezig om de eerste fabriek te ontwikkelen. Als het grootschaliger wordt, gaat de prijs ook omlaag. De gasprijs is door de coronacrisis erg laag. Daardoor is er ook subsidie nodig om de industrie te verleiden over te stappen op groene waterstof. Op korte termijn kan het niet zonder subsidie omdat de industrie wereldwijd moet kunnen concurreren."

De Noordelijke provincies, waaronder Drenthe, zetten fors in op de waterstofeconomie. Samen met het bedrijfsleven werd onlangs een ambitieus plan gepresenteerd dat de komende tien jaar 9 miljard euro moet gaan kosten. Daarvoor is om overheidssteun gevraagd. De waterstofeconomie zou zesenzestigduizend banen moeten behouden en vijfentwintigduizend banen moeten opleveren.

"Het Noorden is uitermate geschikt voor de waterstofeconomie", zegt Eshuis. "Noord-Nederland heeft veel zonne- en windparken waardoor er veel groene stroom beschikbaar is. Ook heeft het Noorden door de gaswinning een uitgebreid leidingennet waardoor de waterstof makkelijk bij de industrie terecht kan komen. Het bestaande netwerk kunnen we dus hergebruiken." Door het stoppen van de gaswinning in Groningen gaan er veel banen verloren. "Maar door de waterstofontwikkeling zullen er absoluut ook banen gecreëerd worden. Er werken nu al NAM-medewerkers aan de waterstoffabriek en dat zullen er in de toekomst alleen maar meer worden."

Een ander project is de waterstofwijk in Hoogeveen. Op wat nu nog een groot weiland is moeten honderd huizen komen te staan die draaien op waterstof. "Wat we hier bieden is eigenlijk een extra optie om tegen relatief lage kosten je huis te verduurzamen", vertelt Willem Hazenberg van Stork. Het kabinet wil dat huishoudens van het gas afgaan. Veelal wordt nu een warmtepomp gepromoot die draait op stroom.

"Het nadeel is dat je daarvoor veel aanpassingen aan je huis moet doen, zoals bijvoorbeeld extra isolatie. We hebben nu een CV-ketel ontwikkeld die stookt op waterstof. Het is dus heel simpel, je krijgt een andere CV-ketel die er net zo uitziet, maar daar komt dan een ander gas in. Door de Noordelijke plannen voor de waterstofeconomie is dat hier mogelijk. Je hebt hier de productie van waterstof, de infrastructuur en de apparatuur." Vlakbij de nieuwe woonwijk is een NAM-locatie die gebruikt kant worden voor de opslag en aanvoer van de waterstof.

Tegenover de nieuwbouwwijk ligt de bestaande wijk Erflanden die ook overgaat op waterstof. Om dat te realiseren heeft het Rijk 4,4 miljoen euro subsidie beschikbaar gesteld. "Die mensen krijgen een nieuwe CV-ketel op waterstof, dat is alles", zegt Hazenberg. Er is nog veel discussie over waterstof ondanks dat het een simpele oplossing lijkt om te verduurzamen.

"We zijn hier de voorlopers in Europa. Er is misschien ook een beetje sprake van marktbescherming. Als je denkt dat je veel geld gaat verdienen aan het isoleren van huizen om ze klaar te maken voor de warmtepomp, dan zit je misschien niet te wachten op een alternatief waarbij dat niet nodig is. Maar heel Nederland nu meteen overzetten op waterstof kan niet, want je hebt de productie nog niet. Wij denken dat het na 2030 grootschalig wordt."

Door: Edwin Mooibroek