Een geldpotje voor de regio en niet bedoeld als portemonnee voor individuele inwoners. Of zoals oud-gedeputeerde Tjisse Stelpstra het zelf omschrijft in zijn eindrapport: geen Postcodeloterij. Nu de herstart van de oliewinning steeds dichterbij komt, wordt achter de schermen gewerkt aan de manier waarop de financiële bijdrage van de NAM in het gebied moet landen.

In een uitgebreid advies heeft Stelpstra de eerste aanzet uitgewerkt van het nieuwe Gebiedsfonds Schoonebeek.

Zowel NAM als de gemeenten Emmen en Coevorden willen voorkomen dat het fonds de schijn krijgt van een geldpot waar iedereen een greep uit kan doen. Dus geen persoonlijke compensatie, geen cheques, geen verdeling van gelden die dorpsgenoten tegen elkaar opzet. Het geld moet terechtkomen in projecten die de regio versterken, luidt zijn advies.

Wat betreft de bijdrage is al bekend dat het de bedoeling is dat er een euro per gewonnen vat naar het fonds gaat. Stijgt de olieprijs boven de 80 euro per vat, dan komt daar nog eens 50 cent bovenop. Voorwaarde is wel dat het olieveld winst maakt, hoe groot of klein dan ook. Op die manier blijft er geld vloeien in het fonds, ook in tijden van kleinere marges.

Zolang de olievoorraad strekt

De NAM houdt wel het recht om de winning te stoppen als die niet meer uit kan. In dat geval droogt het geld richting het fonds ook op. Er wordt uitgegaan van een opbrengst van 45 tot 60 miljoen euro voor het fonds. Maar zolang de (olie)voorraad strekt, dat wel.

Voor de winning maakt de NAM gebruik van stoominjectie om de stroperige olie die nog resteert in de putten los te weken. Het afvalwater wat als gevolg ontstaat wordt in twee nabijgelegen lege gasvelden gespoten. Dat gegeven zorgde voor consternatie in het dorp.

Geen persoonlijke cheques

Het geld moet besteed worden aan projecten waar de gehele omgeving iets aan heeft. Hoewel niemand hoeft te rekenen op persoonlijke cheques uit het fonds, worden individuele uitkeringen niet geheel uitgesloten.

Maar dan wel zo dat het gehele dorp kan meeprofiteren. Denk daarbij aan bijvoorbeeld een dorpsbreed isolatieprogramma, een studiefonds of gezamenlijke verduurzaming.

Geen tweede overheid

Het fonds mag geen 'tweede overheid' worden. Het toekomstige bestuur moet er dus voor waken dat er geen overheidstaken worden gefinancierd, zoals het opknappen van een weg. Tenzij daar vanuit het dorp positief tegen aangekeken wordt.

Het Gebiedsfonds krijgt een bestuur van vijf personen, dat beslist over aanvragen, kijkt of projecten bijdragen aan de doelen en de kwaliteit van de besteding bewaakt.

In het reglement is opgenomen dat het bestuur minstens één keer per jaar in gesprek moet met de inwoners van het gebied. Niet alleen om op te halen wat er leeft, maar ook om dorpsbewoners aan te moedigen om zelf met ideeën te komen.