Geschreven door Vincent Corjanus en Marlous de Jong

Steeds vaker werken medicijnen zoals antibiotica minder goed of helemaal niet meer, en zijn infecties moeilijker te behandelen. Treant schrijft van alle zorginstellingen in Nederland het minst antibiotica voor: ''We voeren heel streng beleid en houden goed bij hoeveel er gebruikt wordt.''

En dat is volgens internist Infectiecentrum Sander van Assen positief: ''Hoe minder antibioticagebruik, hoe minder resistentie er bij bacteriën plaatsvindt''. Op deze manier wil Treant de patiënten beschermen. Daarnaast zet het Infectiecentrum vooral in op de preventiekant: ''We willen patiënten goed behandelen met de juiste antibiotica, met zo min mogelijk bijwerkingen'', aldus Van Assen. Daarnaast zorgt dit volgens de internist voor minder kosten.

Infecties nemen toe — en medicijnen werken minder goed

Deze week staat in het teken van verstandig omgaan met infecties en het groeiende probleem van antimicrobiële resistentie (AMR). AMR betekent dat bacteriën, virussen, schimmels of parasieten ongevoelig worden voor medicijnen die vroeger goed werkten, zoals antibiotica. Volgens de Samenwerking Infectieziekten maken Nederlanders zich nog niet genoeg zorgen over ziekteverwekkers die niet meer reageren op medicijnen, zoals antibiotica.

Ernstig ziek en overlijden

Steeds vaker worden mensen ernstig ziek of overlijden omdat deze medicijnen niet meer helpen, blijkt uit onderzoek. In de World Antimicrobial Awareness Week (WAAW) komt de organisatie met de Infectie Checklist. Deze checklist moet ervoor zorgen dat zieke én gezonde mensen zich beschermen tegen infecties en resistentie.

Wereldwijd komen infectieziekten steeds vaker voor, ze worden veroorzaakt door virussen, bacteriën, schimmels of parasieten. Rond de 30.000 Nederlanders belanden jaarlijks in het ziekenhuis met een infectieziekte en in 2024 overleden ruim 4.000 mensen hieraan.

Beste jongetje uit de klas

Per jaar bezoeken een miljoen vrouwen de huisarts vanwege een blaasontsteking. Ook krijgen veel Nederlanders te maken met een ernstige of chronische schimmelinfectie. Het is ontzettend belangrijk om deze 'stille pandemie' in het oog te houden, denkt internist Infectiecentrum Treant Sander van Assen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat als we zo doorgaan, er wereldwijd in 2050 tien miljoen mensen overlijden aan infecties die niet meer kunnen worden behandeld met antibiotica. Nederland is in dat opzicht het beste jongetje uit de klas, samen met de Scandinavische landen. "We zijn altijd al kritisch geweest op antibioticagebruik'', legt Van Assen uit.

Dringende aanpak

Volgens Margriet Schneider, voorzitter Samenwerking Infectieziekten, moet de weerstand tegen medicijnen dringend aangepakt worden: ''We moeten veel meer inzetten op het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen en het zorgvuldig toepassen van antibiotica. Daarnaast is het belangrijk dat we het gebruik van schimmelwerende middelen in de landbouw beperken, zeker wanneer ze bestanddelen bevatten die ook in medicijnen voor mensen nodig zijn. Maar ook wijzelf kunnen en moeten meer voor elkaar doen om infecties en resistentie tegen te gaan.''

Van Assen is het daar helemaal mee eens: ''Er zijn landen waar met antibiotica gestrooid wordt. Die bacteriën gaan ook de hele wereld over, daar maak ik mij zorgen over. Je kan dit echt voorkomen, ik hoop ook dat andere ziekenhuizen daar nog actiever mee aan de slag gaan.''