Veel mensen smeren te weinig, te laat of denken dat bewolking bescherming biedt. En dat terwijl 1 op de 5 Nederlanders ooit huidkanker krijgt. Dermatologie medewerkers van Treant zetten vijf veel voorkomende fabels over zon en huidkanker recht en leggen uit waarom goed en vaak insmeren noodzakelijk is.

Kan je verbranden als de zon niet schijnt? Hoe vaak moet je je insmeren op een dag? En is een dure zonnebrandcrème beter dan een goedkoper merk? “‘Veel mensen weten het antwoord op deze en andere vragen niet. Door vijf feiten en fabels te delen, vertellen we over de gevaren van zonnestralen,” aldus doktersassistent Dermatologie Treant Linda van Houten en verpleegkundig consulent Dermatologie Lorena Tieben. “Dit is hard nodig, want 1 op de 5 mensen in Nederland krijgt een vorm van huidkanker. Ook jonge mensen.”

Zonnebrandcrème is geen ‘zonvrijkaart’

Zonnebrandcrème beschermt je huid tegen UV-straling van de zon. Dat voorkomt zonnebrand, huidveroudering en verlaagt het risico op huidkanker. Zonnebrand is schade aan de huid door te veel UV-straling van de zon. Je kunt dan een rode, warme huid of jeuk krijgen. Soms kunnen blaren of zwelling ontstaan. Het ontstaat meestal na langdurig onbeschermd zonnen, dus dat je in de zon bent zonder voldoende bescherming tegen UV-straling. Bescherming tegen de zon krijg je met zonnebrandcrème, beschermende kleding, een hoed of pet en een zonnebril dragen. Het is belangrijk om niet te lang in de zon te blijven, vermijd (te lang) in de zon te zijn tussen 12.00 en 15.00 uur.

Zonnebrandcrème moet je elke twee uur opnieuw insmeren, of vaker wanneer je zwemt, zweet of je afdroogt. Smeer het ruim en gelijkmatig op en vergeet dan je nek, voeten, handen en oren niet. UV-straling gaat door wolken heen, dus ook bij bewolking moet je je insmeren. Gebruik minimaal SPF 30 en het liefst waterresistent. Zonnebrandcrème is geen 'zonvrijkaart', maar het is wel je belangrijkste bescherming tegen zonschade.

Fabels en feiten

Van Houten en Tieben zetten verschillende fabels en feiten op een rijtje.

Als de zon niet schijnt, kun je ook niet verbanden: Fabel
UV-straling is altijd aanwezig. Ook als de zon niet schijnt. Zelfs op bewolkte dagen of wanneer je in de schaduw bent, kunnen UV-stralen je huid beschadigen en zelfs huidkanker veroorzaken.

Een lichte huid en veel moedervlekken betekent een grotere kans op huidkanker: Feit
Sommige moedervlekken kunnen veranderen in een melanoom, een gevaarlijke vorm van huidkanker. Heb je veel moedervlekken? Check goed of de vlekken van vorm, kleur of grootte veranderen. Dat kan duiden op huidkanker. Laat je moedervlekken controleren door de huisarts, als je iets opvalt.

Huidkanker is goed te behandelen en daarom niet dodelijk: Fabel
Sommige mensen denken dat huidkanker altijd goed te behandelen is. Maar sommige vormen, zoals melanoom, kunnen uitzaaien en dodelijk zijn. Een melanoom is een agressieve vorm van huidkanker.

Eén keer goed smeren per dag is voldoende: Fabel
Dat klopt niet. Je moet je regelmatig opnieuw insmeren, vooral na zwemmen of flink zweten. Ons advies is om je 1 keer per 2 uur in te smeren met minimaal beschermingsfactor 30. Heb je een lichte huid? Gebruik dan zonnebrandcrème met beschermingsfactor 50.

Een goedkope zonnebrand is net zo goed als een duur merk: Feit
Wat de prijs van je zonnebrand ook is, ze beschermen allemaal even goed. Beschermingsfactoren betekenen overal ter wereld hetzelfde. Het is wel belangrijk om een goede beschermingsfactor te kiezen voor je huid en niet te weinig zonnebrandcrème te gebruiken. Dat geeft een lagere beschermingsfactor dan op de verpakking staat. Gebruik daarom 7 theelepels zonnebrandcrème per smeerbeurt: 1 voor gezicht en hals, 2 voor armen en schouders, 2 voor borst, buik en rug en 2 voor benen en voeten.

Vergeet niet je oren, lippen en de bovenkant van je voeten ook in te smeren.

Bescherm je tegen huidkanker

De dermatologie-medewerkers zien dagelijks hoeveel schade de zon aan kan richten aan de huid. Huidkanker komt steeds vaker voor, het is de meest voorkomende en snelst stijgende kanker in Nederland. “Daarom willen we je oproepen om goed voor je huid te zorgen. Dat doe je onder andere door elke dag een zonnecrème met minimaal factor 30, ook als het bewolkt is, te gebruiken. Zie je een nieuwe moedervlek of verandert een bestaande vlek? Laat het checken door je huisarts. Liever een keer te veel dan een keer te weinig.”