De gemeente Emmen heeft de jaarstukken over 2024 en de Kaderbrief 2026 gepresenteerd. Hoewel de financiële resultaten over 2024 positief zijn, werpen donkere wolken hun schaduw vooruit: vanaf 2026 dreigt een structureel tekort van miljoenen euro’s.

Financieel sterk jaar in 2024

Uit de jaarstukken over 2024 blijkt dat Emmen het afgelopen jaar heeft afgesloten met een positief resultaat van 11,7 miljoen euro. De algemene reserve is stevig gegroeid en het weerstandsvermogen van de gemeente, de mate waarin ze in staat is om financiële tegenvallers en risico's op te vangen zonder dat het beleid drastisch gewijzigd hoeft te worden, is ‘zeer goed’. Toch zijn er ook zorgen. In de jaarrekening is 15,3 miljoen euro aan uitgaven als onrechtmatig bestempeld, vooral door fouten in aanbestedingsprocedures. Hoewel dit binnen de wettelijke normen valt, wil het college dit verbeteren. “We leggen onszelf strenge regels op, en dat werkt soms tegen ons,” verklaart wethouder Guido Rink. “Maar we blijven binnen de norm.”

Daarnaast wordt een deel van de begrotingsruimte veroorzaakt doordat geld van eerdere jaren is doorgeschoven naar 2025, bijvoorbeeld voor klimaatprojecten of stedelijke ontwikkeling. “Niet al het beschikbare geld is ook uitgegeven,” licht wethouder Pascal Schrik toe.

Nieuwe richting met Kaderbrief 2026

Met de Kaderbrief 2026 wordt een nieuwe koers ingezet. De brief vervangt de traditionele kadernota en dient als discussiestuk voor de gemeenteraad. Thema’s als economische groei, woningbouw, verduurzaming en sociale ondersteuning staan centraal.

“Dit is ook voor ons een nieuwe werkwijze", zegt Schrik. “We willen de raad op hoofdlijnen meenemen in de keuzes die gemaakt moeten worden.”

De gemeente wil doorgroeien naar 120.000 inwoners in 2040, onder meer door 10.000 extra woningen te bouwen. Ambities als de Greenwise Campus, Sport- en Beweegcampus en betere spoorverbindingen zoals de Nedersaksenlijn vormen speerpunten in het beleid. “Groei is essentieel om voorzieningen als het ziekenhuis, huisartsenposten en theaters in stand te houden,” aldus Rink.

Ravijnjaar werpt zijn schaduw vooruit

De grote financiële dreiging komt vanaf 2026, wanneer het Rijk de gemeentelijke bijdrage wil verlagen – het zogeheten ‘ravijnjaar’. Dat zorgt ervoor dat de begroting structureel onder druk komt te staan. Emmen verwacht in 2026 en de jaren daarna geen sluitende meerjarenbegroting meer te kunnen presenteren zonder aanvullende keuzes.

Vanaf 2026 wordt landelijk fors bezuinigd op het gemeentefonds, waardoor Emmen naar verwachting 12 miljoen euro per jaar minder ontvangt. Zelfs met extra geld vanuit de voorjaarsnota van het Rijk blijven er structurele tekorten in het vooruitzicht. Voor 2026 wordt gerekend op een tekort van 9 miljoen euro, oplopend naar 11 miljoen in 2029. “Het ravijn lijkt iets minder diep te worden, maar een tekort blijft onvermijdelijk,” waarschuwt Schrik. De voorjaarsnota moet bovendien nog worden goedgekeurd in Den Haag.

Capaciteit en geldtekort

De gemeente erkent dat niet alle ambities tegelijk gerealiseerd kunnen worden.Door personeelstekorten bij zowel de gemeente als samenwerkingspartners lopen projecten vertraging op. Het college wil daarom de ambtelijke capaciteit richten op acht prioriteiten, waaronder woningbouw, centrumvernieuwing en de Greenwise Campus.

Gemeente zoekt oplossingen, maar wil lasten burger niet verhogen

Het college ziet ruimte voor eenmalige financiering van kortdurende projecten en scherper begroten om risico’s beter in te schatten. Er wordt nadrukkelijk níet gekozen voor verhoging van de onroerendezaakbelasting, om de lasten van de burger niet te verhogen. Ook wil het college niet automatisch putten uit de algemene reserve vanwege de risico’s voor de financiële gezondheid op de lange termijn.

Raad aan zet

Op 26 juni bespreekt de gemeenteraad de Kaderbrief. Het college vraagt de raad om duidelijke kaders mee te geven voor de komende begroting: “De ambities zijn hoog, maar keuzes zijn onvermijdelijk,” aldus het college.