Kinderen van het Kanon – Coevorden en de echo van een vergeten strijd

Soms spreekt het verleden niet via boeken, maar vanuit de bodem. In de buurtschap ’t Klooster bij Coevorden werden onlangs vijf graven blootgelegd, die een schrijnend inkijkje geven in een stukje militaire geschiedenis dat zelden zo tastbaar wordt: kindsoldaten uit de Tachtigjarige Oorlog.

Bij graafwerkzaamheden voor een nieuw bedrijventerrein stuitten archeologen op een plek die de tijd stil leek te hebben gezet. In de graven troffen zij resten aan van jonge mensen — sommigen nog kinderen — begraven met sporen van hun tijd: houtresten, spijkers, kogels, delen van kleding, gebits- en schedelresten. Uit onderzoek bleek dat de jongeren tussen de drie en negentien jaar oud waren. Drie jaar oud. Een leeftijd waarop je tegenwoordig leert fietsen, niet marcheert achter een vaandel. De jongste onder hen was volgens de archeologen mogelijk een trommelaar, een rol die in die tijd door kinderen werd vervuld. Hij sloeg geen alarm voor bedtijd, maar gaf het ritme aan voor een aanval.

Het is niet de eerste keer dat de Coevorder aarde zo’n geheim prijsgaf. In 2012 werd op een bouwlocatie aan de Haven het skelet van een jonge soldaat gevonden. Hij lag alleen, in een eenvoudige eikenhouten kist, ver van het kerkhof. Een musketkogel bij zijn buik verried een gewelddadige dood. Ook dat was een kind van de oorlog, gesneuveld in de schaduw van bastions en belegeringen.

Coevorden was in de zestiende en zeventiende eeuw geen rustige uithoek van de wereld, maar een felbevochten vestingstad. Strategisch belangrijk, keer op keer bestookt en verdedigd, een plek waar kanonnen meer spraken dan kerkklokken. De vondsten van nu bevestigen wat de geschiedenisboeken al vertelden, maar geven er een nieuwe, rauwe stem aan. Geen anonieme cijfers, maar menselijke verhalen, begraven onder onze voeten.

Misschien is dat wel het grootste belang van archeologie: niet alleen blootleggen wat er was, maar vooral wie. Deze kinderen van het kanon, van wie de namen verloren gingen, spreken nu weer tot ons. Niet met woorden, maar met botten, kogels en een trommel die misschien nooit meer klonk.

Ze herinneren ons eraan dat oorlog geen grenzen kent in leeftijd, en dat de geschiedenis van een stad als Coevorden nog lang niet uitverteld is — zelfs als ze onder een bedrijventerrein ligt te wachten.

Lees hier meer: Jan levert je historische streken

Mystieke Verhalen van Zuidoost-Drenthe

Een Reis Door de Tijd. De geschiedenis van Zuidoost-Drenthe reikt ver terug in de tijd. Jan Veenstra uit Coevorden neemt je mee naar de oorsprong van deze regio, waar sporen van prehistorische nederzettingen en oude rituelen nog steeds voelbaar zijn. Van hunebedden tot grafheuvels, elke plek vertelt een verhaal dat weerspiegelt in de ziel van dit land. Elke woensdag lees je op zo34.nl een stukje uit de geschiedenis maar op zijn website vind je nog veel meer!