Het is weer bijna Pasen, dus dat betekent: tijd voor de traditionele eierregen in de supermarkt. Schappen vol met scharreleieren, vrije-uitloop-eieren, biologische eieren, XXL-eieren, chocolade-eieren met hazelnootvulling en – voor de fijnproevers – de eieren van je eigen kippen uit de achtertuin. Lekker vers, duurzaam, eerlijk en... nou ja, een beetje giftig.

Want de paasvreugde kreeg onlangs een gezellig duister randje toen het RIVM met de boodschap kwam: “Eet voorlopig geen eieren van je eigen kippen, tenzij je zeker weet dat je tuin niet op een voormalige chemische rampzone ligt.” En dat wisten we natuurlijk allemaal al. Toch?

Wat blijkt? In meer dan de helft van de hobby-eieren die het RIVM onderzocht, zat zoveel PFAS dat je er met minder dan één ei per week al over de veilige grenswaarde heen knalt. Dat betekent dat wie elke ochtend een zachtgekookt eitje naar binnen lepelt met een snufje zout en een vleugje nostalgie, eigenlijk gewoon zijn eigen immuunsysteem staat te saboteren met een gifbom in een kalkschaaltje.

PFAS – voor wie het gemist heeft – is de verzamelnaam voor stoffen die alles afstoten: water, vet, vuil en blijkbaar ook gezonde longen. Ze worden niet afgebroken, stapelen zich op in je lichaam, en zitten inmiddels in alles. Ja, zelfs in dat ambachtelijke eitje van Truus-de-Kip uit je eigen tuin. Want Truus scharrelt gezellig door je PFAS-grond, drinkt regenwater met een vleugje chemische nasmaak, en eet wormen die waarschijnlijk fluoresceren in het donker.

En nu dus: eieren vol PFAS. Vrolijk Pasen, iedereen!

Maar niet getreurd. Er is hoop. Volgens het RIVM kun je nog altijd veilig eieren eten... als je ze tenminste uit de supermarkt haalt. Daar komen ze van kippen die gevoerd worden met gecontroleerde brokken in omgevingen waar ze nauwelijks een grasspriet zien. Maar hé, geen PFAS! Ze mogen dan opgesloten zitten in een betonnen hel met tl-verlichting, maar hun eieren zijn tenminste RIVM-approved.

En dan zit je daar met je morele kompas: kies je voor een eitje van je eigen, gelukkige, rondscharrelende kip – met een vleugje milieuvergif – of voor het veilige, steriele fabrieksei van een depressieve batterijkip?

Een duivels dilemma, zo vlak voor het feest van nieuw leven.

De echte diehards kunnen hun tuin laten testen, hun kippen drinkwater uit glazen flesjes geven, hun ren betegelen, hun voer importeren uit Noorwegen en alsnog ontdekken dat de buurman jaren geleden een olievat heeft ingegraven. Want PFAS is net als schoonmoedertips: het zit overal, en je komt er nooit meer van af.

Ach, wat maakt het ook uit. Tegen de tijd dat we allemaal onvruchtbaar, hormonaal ontregeld en immuungecompromitteerd zijn, zijn we waarschijnlijk toch aan het wachten op het volgende RIVM-rapport waarin blijkt dat chocola – ja, ook die met 70% cacao – sporen van uranium bevat.

Dus eet gerust dat eitje. Of twee. Of drie. Want als je dan toch kapotgaat, dan tenminste met Pasen. In stijl. Met een gevulde maag en een licht gevoel van schuld.

Lees hier meer columns van Jan: Column Jan Veenstra