Paasvuren als erfgoed; 'Dit soort oeroude tradities moeten we behouden'

Foto: ZO!34 / Marielle Hensums

Barry Gepken, voorzitter van Stichting De Mammoet uit Erica, zet zich in voor het cultureel erfgoed en lokale tradities. In april 2025 trok Gepken samen met andere leden een levensgrote mammoet op wielen door Nederland om aandacht te vragen voor het behoud van paasvuren. Volgens hem verbindt de jaarlijkse traditie de mensen.

In Call It A Day vertelt Gepken over de succesvolle tocht naar Den Haag en benadrukt hij het belang van tradities en saamhorigheid in Drenthe.

Immaterieel erfgoed

De Mammoet speelt een actieve rol in het behoud en de promotie van de paasvuurtraditie in Drenthe. Elk jaar organiseert de stichting het paasvuur in Erica en ze willen deze traditie als immaterieel erfgoed bestempelen. Dit zijn tradities, rituelen, festiviteiten en gewoonten die van generatie op generatie worden doorgegeven.

Met hun actie overhandigden ze een petitie met ruim 1.800 handtekeningen aan de Tweede Kamer, samen met het verzoek om de paasvuren officieel te erkennen als immaterieel erfgoed. Volgens Gepken zijn de paasvuren “een verbindende factor om samen een mooi feest te maken.” De actie was geslaagd volgens de voorzitter: “Het was fantastisch.” Gewapend met de grote mammoet en kaarsen is de symbolische boodschap goed overgekomen, vindt Gepken: “Ik denk dat het goed is binnengekomen in de Tweede Kamer en nu moet het een beetje landen, het is als een rondspreidend vuurtje.”

Oeroude traditie

De paasvuren zijn een eeuwenoude traditie in Drenthe, waarbij grote stapels hout worden aangestoken om de komst van de lente te vieren. Deze vuren stonden oorspronkelijk symbool voor een nieuw begin en vruchtbaarheid. Later groeiden de vuren uit tot een sociaal evenement, waarbij mensen samenkomen. “Na zo’n winterperiode is dat vuur enorm van belang, ook voor het naoberschap.”

Gepken is teleurgesteld over het snelle besluit van de gemeente, waarbij te snel het besluit is genomen om de paasbulten af te breken. Maar belangrijker vindt hij de bureaucratie, dus de manier van organiseren waarbij alles volgens regels en stappen gaat. “We hebben te maken met steeds meer regels, dat is te gek voor woorden. Alles wordt wel heel erg aan banden gelegd, regel op regel wordt gemaakt in Nederland.”

Volgens hem is het zonde dat de met zorg opgebouwde paasbulten opgeruimd zijn. “Als we nou eens een beetje beter luisteren naar degene die het organiseert, het komt nu van een kant.” Er zijn meerdere mogelijkheden volgens Gepken om toch een paasvuur veilig te laten verlopen.

De paasvuren werden eerder afgelast en verwijderd vanwege de droge periode en het verhoogde risico op natuurbranden. Vrijdag 18 april voerde de Veiligheidsregio Drenthe (VRD) een wijziging door en konden de paasvuren alsnog doorgaan. Lees hier meer over de paasvuren in Drenthe.

Hoop voor de toekomst

Gepken is tevreden met de actie, naast het feit dat de petitie is overhandigd, zijn de Kamerleden volgens hem ook in de ban van hun verhaal geraakt. “De Kamerleden kwamen naar buiten en waren heel enthousiast over ons knuffelbeest. Ze hebben ook veel begrip voor de situatie en vooral die verbindende factor. Oeroude tradities moeten we gewoon behouden in ons land.” Gepken is dus hoopvol voor de toekomst van de traditionele paasvuren, maar zo niet: “dan komen we gewoon nog een keer terug met de mammoet,” besluit hij.