De oude smederij in Zweeloo wacht de komende jaren een flinke opknapbeurt, zodat het monumentale pand straks als 'mini-museum' de deuren kan openen. Er wordt nu een stichting in het leven geroepen om dat mogelijk te maken. Bovendien lijkt er geld beschikbaar vanuit de gemeente Coevorden.

De bedoeling is om nu flink door te pakken met dit plan, zegt Henk Vaessen. Hij is eigenaar van het kleine gebouw aan De Wheem, vlakbij het oude kerkje van Zweeloo. De oude smederij Masselink, gebouwd in 1896, staat te boek als Rijksmonument, maar verkeert in vervallen staat. "De tijd heeft hier stilgestaan, letterlijk", zegt Vaessen. "Alsof de laatste smid gisteren nog de deur achter zich dichttrok." In 2021 overleed Lucas Masselink, de laatste smid van Zweeloo. Sindsdien is de smederij en alles wat er in ligt, intact gebleven.

'Honderd belangstellenden per dag'

Steeds meer passanten zouden er graag een kijkje willen nemen, maar de deuren blijven vooralsnog gesloten. "Een paar jaar geleden hebben we de smederij een keer opengesteld tijdens de Open Monumentendagen. Dat hebben we geweten; er kwamen ruim honderd belangstellenden per dag. Nu doen we dat niet meer, want bezoek is gewoon té gevaarlijk, vooral door de slechte staat van het elektriciteitswerk", zegt Vaessen. Monumentenwacht oordeelde eerder al in een bouwkundig rapport dat het gebouw arbotechnisch absoluut niet in orde is.

De oude smederij Masselink in Zweeloo. Foto: RTV Drenthe / Wouter van Dijk

Stichting Smederij Masselink

Vaessen heeft, samen met zijn vrouw Gitta Masselink, al jaren plannen om er een museum van te maken. Vooralsnog ontbrak de financiële ondersteuning daarvoor. "We zien nu weer nieuwe mogelijkheden", zegt hij. "Binnenkort roepen we Stichting Smederij Masselink in het leven. Als stichting kunnen we makkelijker aanspraak maken op subsidies, en kunnen we beter fondsen aanschrijven." Wat dat laatste betreft zijn de initiatiefnemers inmiddels ook in gesprek met de landelijke erfgoedvereniging Heemschut. Die vereniging stelt dat het hier gaat om historisch erfgoed en dat het van belang is te voorkomen dat het pand ten onder gaat aan verval en verwaarlozing.

Bovendien lijkt er nu geld beschikbaar te komen vanuit de gemeente Coevorden. Vorige week werd bekend dat de gemeente met een nieuw potje komt van in totaal één miljoen euro, speciaal bedoeld voor de aanpak van vervallen plekken of gebouwen. Het gaat dan om plannen die de leefbaarheid en kwaliteit van dorpen en wijken ten goede komen en die zonder een financieel steuntje in de rug moeilijk van de grond komen. Per project dat voor dit zogeheten 'herstructureringsfonds' in aanmerking komt, is maximaal 150.000 euro beschikbaar.

Vaessen: "Dat is voor ons heel goed nieuws, want als we hiervoor in aanmerking komen, wordt ons plan een stuk realistischer. De eerste benodigde renovatie van de smederij - onder meer asbestsanering en verbetering van de balkenconstructie - is geraamd op één ton." De initiatiefnemers gaan dan ook naar eigen zeggen werk maken van een aanvraag voor dit gemeentelijke fonds.

Meer bezoekers bij kerkje Zweeloo

Voor de kersverse stichting is er nóg een reden om juist nu door te pakken om de historische smederij geschikt te maken voor bezoekers. Vaessen: "Er liggen nu concrete plannen voor nieuwe ontwikkelingen en openstelling van het oude kerkje hier vlakbij." Vorige week meldde RTV Drenthe hier al over; het plan is om hier een licht- en geluidsspektakel te realiseren over het bezoek van Vincent van Gogh aan Zweeloo. "We verwachten dat het aantal bezoekers aan Zweeloo daarmee flink zal toenemen. Hoe leuk is het dan als die bezoekers ook meteen om de hoek bij ons een kijkje nemen?"

Door: Wouter van Dijk

De oude smederij Masselink in Zweeloo. Foto: RTV Drenthe / Wouter van Dijk