De strijd om het Diaconessenhuis in Emmen: Een symbool van doorzettingsvermogen

Het was een koude dag in januari 1934 toen Emmen opgeschrikt werd door een ernstig verkeersongeval. De smalle zandwegen, slecht verlichte paden, en de grote afstand tot medische zorg eisten hun tol. Meerdere zwaargewonden moesten urenlang vervoerd worden naar ziekenhuizen in Assen en Hoogeveen, een tocht die voor sommigen te laat kwam. Het dorp was in rouw, maar ook boos. Waarom moest Emmen, dat inmiddels flink groeide, nog steeds zonder eigen ziekenhuis zitten?

Een lange weg naar erkenning

De oproep om een ziekenhuis te bouwen klonk al jaren. Een eerdere subsidieaanvraag voor een gemeentelijk hospitaal werd resoluut afgewezen. De regering vond het plan onnodig, aangezien zieken al naar omliggende steden konden worden gebracht. Maar voor de inwoners van Emmen voelde het anders. Elk sterfgeval dat mogelijk voorkomen had kunnen worden, versterkte de overtuiging: er moest een ziekenhuis komen, en snel.

De oplossing kwam uiteindelijk uit onverwachte hoek. Omdat het dorp overwegend protestants was, nam de Federatie van Nederlands Hervormde Diaconieën het initiatief. Hun plan om een diaconessenhuis te bouwen aan de Angelsloërdijk kreeg voldoende steun. De locatie was perfect: centraal gelegen tussen Emmen en Klazienaveen, langs een belangrijke verbindingsweg.

De bouw en opening

In 1937 ging de bouw van start, volledig gefinancierd door giften en zonder overheidssteun. De bouwkosten bedroegen 250.000 gulden, een enorm bedrag in die tijd. Toch lukte het, dankzij de toewijding van de gemeenschap en de Diaconieën. Op 29 april 1938 was het zover: het Nederlands Hervormd Diaconessenhuis werd feestelijk geopend door Mr. R.H. baron de Vos van Steenwijk, commissaris van de Koningin in Drenthe.

Bij de opening beschikte het ziekenhuis over vier ziekenzalen en twee eenpersoonskamers met in totaal 40 bedden. Er waren moderne faciliteiten zoals een laboratorium, een operatiekamer en een röntgenkamer. Twee specialisten, chirurg en gynaecoloog Simon van Heerde en internist-röntgenoloog Everhard van Leeuwen, stonden klaar om de eerste patiënten te ontvangen.

Zelfvoorzienend en ambitieus

Het Diaconessenhuis was meer dan een ziekenhuis; het was een kleine gemeenschap. Op het terrein bevonden zich een grote moestuin, een boomgaard, en zelfs dieren zoals kippen, varkens en schapen. Tuinman Hendrik Wolf en zijn knechten zorgden ervoor dat de zusters en patiënten van verse producten werden voorzien.

Maar al snel bleek dat het ziekenhuis te klein was. Hoewel het oorspronkelijk voor 80-100 bedden ontworpen was, moest men met 40 bedden starten. Nog in hetzelfde jaar, 1938, begon men aan de eerste uitbreiding. De groei zette zich de komende decennia voort met barakken en andere tijdelijke oplossingen.

Een nieuw hoofdstuk

De beperkingen van het oude gebouw aan de Angelsloërdijk werden steeds duidelijker. In de jaren ’60 werd besloten een geheel nieuw ziekenhuis te bouwen aan de Boermarkeweg. In 1973 opende het Scheperziekenhuis zijn deuren, en het Diaconessenhuis werd gesloten.

Toch blijft het Diaconessenhuis een symbool van doorzettingsvermogen en gemeenschapszin, een herinnering aan een tijd waarin een dorp vocht voor de gezondheid en veiligheid van zijn inwoners.

Lees hier meer: Jan levert je historische streken

Mystieke Verhalen van Zuidoost-Drenthe

Een Reis Door de Tijd. De geschiedenis van Zuidoost-Drenthe reikt ver terug in de tijd. Jan Veenstra uit Coevorden neemt je mee naar de oorsprong van deze regio, waar sporen van prehistorische nederzettingen en oude rituelen nog steeds voelbaar zijn. Van hunebedden tot grafheuvels, elke plek vertelt een verhaal dat weerspiegelt in de ziel van dit land. Elke woensdag lees je op zo34.nl een stukje uit de geschiedenis maar op zijn website vind je nog veel meer!