Elke woensdagavond om 21.40 uur leest Gert-Jan in het programma De Avond Van de column Lieve Isabel voor. Deze wordt iedere week geschreven door zijn moeder, die schrijft onder de naam Mamalie.

Lieve Isabel

Ik word lekker vrolijk van dit weer. De vogeltjes fluiten. Je ruikt de lente. Heerlijk.

Je zou er bijna de kriebels van krijgen. En dan bedoel ik de prikkels om aan de voorjaarsschoonmaak te beginnen. Je hele huis schoon. Alles weer fris en fruitig.

Ik zie het tegenwoordig niet veel meer. Vroeger stond al het huismeubilair in het voorjaar buiten in de tuin en werd er flink gesopt en gepoetst. Dat doet me denken aan de huishoudbeurs.

Afgelopen week was de 100e huishoudbeurs. Aanvankelijk heette het damesbeurs, maar vanaf 1950 werd het huishoudbeurs.

De beurs was gericht op huisvrouwen. Voornamelijk om ze te informeren over nieuwe producten om het huishouden te verbeteren of vergemakkelijken. De beurs sloot toen dagelijks tussen 5 en 7 uur. De vrouwen waren dan thuis om het eten voor hun man en kinderen te bereiden.

In die beginjaren – de jaren 50 – was het vooral een beurs met alleen maar demonstraties van nieuwe producten. Daar zagen de huisvrouwen van toen de eerste wasmachines, stofzuigers en naaimachines. Wat een wonder en geweld. Ze konden ze niet kopen. Dat niet. In die tijd beschikten vrouwen nog niet zelf over geld.

Tot 1956 moesten vrouwen hun man om geld en toestemming vragen als ze een duurdere aankoop wilden doen. Bijvoorbeeld kleding of huishoudelijke apparaten. Als ze dan geld of een ingevuld girobiljet meekregen van hun echtgenoot voor een nieuwe jurk bijvoorbeeld, moest er ook een machtiging bij. D.w.z. een papiertje met de handtekening van meneer dat zijn vrouw toestemming had om de jurk te kopen. Ook konden ze geen verzekeringen afsluiten of geld van de bank halen.

Voor de dagelijkse boodschappen – denk aan de bakker en de melkboer die langs de deuren kwamen – kreeg de vrouw wekelijks huishoudgeld en toestemming van de echtgenoot. Zo stond er in het tijdschrift Vrij Nederland van 1949 te lezen: "... de man kan moeilijk de gehele dag thuis blijven om de bakker en de melkboer te betalen. Hij heeft wel wat beters te doen."

Maar op 14 juni 1956 werd de "Wet handelingsonbekwaam" aangaande vrouwen afgeschaft. Dat is nog geen 65 jaar geleden! Vrouwen niet langer handelingsonbekwaam! Het is toch bijna niet te geloven! En hoeveel is er sindsdien veranderd op het vlak man/vrouw emancipatie. Zo veel zelfs dat je je ’t bijna niet kan voorstellen hoe anders de maatschappij destijds in elkaar stak.

Vanaf toen mochten vrouwen als ze getrouwd waren blijven doorwerken (voorheen kregen ze ontslag na hun huwelijksdag). Ze mochten zelfs een eigen bankrekening openen. De feministen uit die tijd haalden opgelucht adem. Ze konden nu zomaar – zonder toestemming van manlief – die mooie jas kopen die hen zo toelachte in de etalage...

Ik weet het: dit is oud nieuws. Maar toen heel belangrijk nieuws. Ingrijpend ook. Ik vind het leuk bij dit soort feiten af en toe stil te staan. Omdat het leven toen zo totaal anders was. Verbazingwekkend anders.

Behalve dan die eerste lentestralen. Die hadden zij ook. Net als wij. Gratis en voor niets. En voor iedereen. Ik heb er vandaag heerlijk van genoten. Geen schoonmaakwoede. Het is me gelukt die kriebels te negeren.

De groeten.